Postanowienie WSD z dnia 5 maja 2015r.

Brak informacji od sekretariatu kancelarii o tym, że doręczone zostało adwokatowi orzeczenie wraz z uzasadnieniem nie stanowi przyczyny niezależnej od wnioskodawcy (obrońcy obwinionego) w rozumieniu art. 126 §1 k.p.k. Przyczyna niezależna to taka okoliczność, której nie można było usunąć i dokonać wymaganej przez prawo czynności we właściwym czasie (SN V KZ 28/97, OSN Prok. i Pr. 1997, nr 6, poz. 9). Wnioskodawca powinien przy tym wykazać, że przyczyna była od niego niezależna (SA w Krakowie II AKz 31/94, KZS 1994, z. 1, poz. 28). Ustawodawca w przywołanym przepisie nie uzależnił przywrócenia terminu od zawinienia strony, lecz posłużył się kryterium zobiektywizowanym, co oznacza większy rygoryzm w ocenie. Adwokat ? obrońca obwinionego nie może powoływać się na zaniedbania pracowników kancelarii, za której prawidłową organizację odpowiada w sytuacji, gdy nie podjął nawet próby wykazania, by uchybienie terminowi związane było z takim działaniem sekretariatu, które nie wynikało z wadliwej organizacji pracy bądź było umyślnym naruszeniem obowiązków przez pracownika.
Zasadne jest zawarte w zażaleniu twierdzenie obrońcy obwinionego, iż negatywnych skutków niedotrzymania przez obrońcę obwinionego terminu do złożenia odwołania nie może ponosić sam obwiniony. Kwestia ta od lat jednolicie rozstrzygana jest w orzecznictwie sądowym. Przeszkodą niezależną od strony jest niedotrzymanie terminu zawitego wywołane zaniechaniem obrońcy, przy czym nie ma tu znaczenia, czy uchybienie obrońcy jest zwykłym zaniedbaniem, czy w ocenie sądu jest to działanie celowe, chyba że jest ono efektem uzgodnionej z oskarżonym rezygnacji z danej czynności.
Kwestią sporną jest natomiast to, czy wniosek o przywrócenie terminu z uwagi na zaniechanie obrońcy powinien zostać uwzględniony niezależnie od tego, czy został sporządzony osobiście przez oskarżonego, czy też przez obrońcę. W tej kwestii odnotować można wypowiedzi przeciwstawne. Z jednej strony Sąd Najwyższy uznawał, że w razie niedotrzymania przez obrońcę terminu zawitego do wniesienia środka odwoławczego, oskarżony może powołać się na to, że uchybienie nastąpiło z przyczyny od niego niezależnej i wnieść o przywrócenie tego terminu, a sąd powinien w takim wypadku wniosek uwzględnić, bez względu na to, czy wniosek sporządził osobiście oskarżony, czy też w jego zastępstwie obrońca (SN WO 11/94, OSNKW 1994, nr 5-6, poz. 36, PS 1996, nr 5; SN IV KK 277/03, LEX nr 81210). Z drugiej jednak, w swoim późniejszym orzecznictwie stwierdzał, że jeśli strona twierdzi, że pełną winę za niedochowanie terminu ponosi jej obrońca, to może złożyć wniosek o przywrócenie mu terminu zawitego do złożenia przedmiotowego wniosku wskazując, że do niedotrzymania terminu zawitego doszło z winy obrońcy, jako okoliczności niezależnej od strony (SN IV KZ 120/07, OSNKW-R 2007, poz. 2978; SN III KZ 117/07, OSNKW-R 2007, poz. 2837).
WSDA w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę opowiada się za drugim z przedstawionych poglądów. W realiach niniejszej sprawy, wniosek o przywrócenie terminu do złożenia odwołania złożył obrońca obwinionego, podnosząc, iż uchybienie terminowi nastąpiło z przyczyn od niego ? nie zaś obwinionego - niezależnych. Wniosek dotyczył przywrócenia terminu do złożenia odwołania przez obrońcę obwinionego. Przyjmując, że przyczyna wskazana przez obrońcę nie była od niego niezależna, niedopuszczalne było przywrócenie obrońcy terminu do złożenia odwołania, zaś wniosek o przywrócenie terminu do złożenia odwołania samemu obwinionemu złożony nie został. Jeżeli obwiniony uważa, że odpowiedzialność za niedochowanie terminu ponosi jego obrońca, to może złożyć wniosek o przywrócenie mu terminu zawitego do złożenia odwołania.