Postanowienie WSD z dnia 28 lipca 2015r.

Obowiązujące w tym zakresie przepisy ustawy Prawo o adwokaturze oraz odpowiednio stosowane przepisy k.p.k. jednoznacznie wskazują, że tylko w sytuacji, gdy postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego NRA lub rzecznika dyscyplinarnego rady adwokackiej o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub o jego umorzeniu, dotyczy osób wymienionych w art. 91 ust. 3 pkt. 2 ustawy Prawo o adwokaturze, to jest członków Naczelnej Rady Adwokackiej i okręgowych rad adwokackich, właściwym do rozpoznania odwołania od takiego postanowienia jest Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury jako sąd właściwy do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. Podstawą właściwości rzeczowej nie jest jednak w tym wypadku art. 91 ust. 3 pkt. 2, ale art. 329 §1 k.p.k. w zw. z art. 95n ustawy. Adwokaci wskazani w zaskarżonym postanowieniu nie są członkami Naczelnej Rady Adwokackiej ani okręgowych rad adwokackich. Jeden z nich jest Prezesem Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w (...), trzej pełnią funkcje sędziów tego sądu, jeden jest zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego ORA w (...). Co do zasady zatem, w wypadku ww. adwokatów, sądem właściwym do rozpoznania odwołania od postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania jest Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie, zgodnie z treścią art. 92 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze, nie zaś Wyższy Sąd Dyscyplinarny. Konsekwencją powyższego jest konieczność stwierdzenia przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny swojej niewłaściwości rzeczowej do rozpoznania odwołania.
Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest jednak zagadnienie celowości przekazania sprawy sądowi właściwemu, w sytuacji, gdy osoby, których zaskarżone postanowienie dotyczy pełnią funkcje sędziów sądu dyscyplinarnego (...) lub zastępcy rzecznika dyscyplinarnego ORA w (...).
Wyższy Sąd Dyscyplinarny wyznacza inny sąd dyscyplinarny do rozpoznania sprawy wtedy, gdy sąd właściwy nie może z powodu przeszkody rozpoznać sprawy lub podjąć innej czynności albo gdy wymagają tego względy celowości (art. 92 ust. 4 ustawy Prawo o adwokaturze).
Względy celowości bez wątpienia obejmują swym zakresem sytuacje, w których występują realne okoliczności, które mogą zasadnie stwarzać przekonanie o braku warunków do obiektywnego rozpoznania sprawy w danym sądzie oraz o tym, że tylko przekazanie stworzy lepsze możliwości do trafnego rozstrzygnięcia w przedmiocie tego procesu. Są to sytuacje, które mogą wywierać wpływ na swobodę orzekania lub stwarzać przekonanie o braku warunków do rozpoznania sprawy w sposób obiektywny. Przekazanie sprawy innemu sądowi dyscyplinarnemu jest zatem wskazane, gdy ze względu na dobro ?adwokackiego wymiaru sprawiedliwości" cały sąd miejscowy jest nieodpowiedni do rozpoznania konkretnej sprawy. Rzeczą sądów, w tym także sądów dyscyplinarnych, jest takie orzekanie, aby w opinii publicznej oraz środowiskowej nie powstawały wątpliwości co do tego, że wydawane orzeczenia są wolne od jakichkolwiek pozaprocesowych wpływów, podyktowane jakimikolwiek innymi przesłankami niż te, które wynikają z materiału dowodowego i treści ustawy.
Przepis art. 92 ust. 4 ustawy ma jednak charakter wyjątkowy, przez co odstąpienie od zasady rozpoznawania sprawy przez sąd miejscowo właściwy może nastąpić tylko w razie zaistnienia sytuacji jednoznacznie świadczącej o niemożności pozostawienia sprawy w gestii sądu właściwego miejscowo. Ocena przesłanek dopuszczających wyznaczenie do rozpoznania sprawy innego niż właściwy miejscowo sądu dyscyplinarnego, powinna cechować się zdecydowaną wyrazistością wniosków wynikających z tej oceny na tle całokształtu realiów konkretnej sprawy, w tym procesowych uwarunkowań jej rozpoznania przez sąd miejscowo właściwy i konsekwencji jej przekazania innemu sądowi. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
W konsekwencji powyższego Wyższy Sąd Dyscyplinarny postanowił o wyznaczeniu do rozpoznania sprawy Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w (...).