Postanowienie WSD z dnia 24 listopada 2018 r.

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. M.E. z odwołania Ministra Sprawiedliwości od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Katowicach z dnia 28 czerwca 2017 r., SD 34/16,
na podstawie art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. i art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze
postanawia:
postępowanie w sprawie umorzyć.
UZASADNIENIE
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Katowicach, po rozpoznaniu sprawy adwokata M.E., obwinionego o to, że: w okresie od dnia 1 do dnia 8 grudnia 2005 r. w Katowicach, działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, utwierdzając M.K. w przekonaniu o posiadanych wpływach w Prokuraturze Rejonowej Katowice ? Wschód w Katowicach, podjął się pośredniczenia w załatwieniu uchylenia środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, stosowanego wobec B.P., w sprawie Prokuratury Rejonowej Katowice ? Wschód w Katowicach, 1 Ds. 1179/05, nie będąc formalnie ustanowiony jej obrońcą, w zamian za korzyść majątkową w wysokości 50.000 zł oraz wprowadzając M.K. w błąd co do realnych możliwości uchylenia tego środka zapobiegawczego w okresie do Świąt Bożego Narodzenia 2005 r., usiłował doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000 zł, a nadto wprowadzając go w błąd co do planowanego przedstawienia M.K. zarzutu i jego tymczasowego aresztowania w toku postępowania Prokuratora Rejonowego Katowice ? Wschód w Katowicach, 1 Ds. 1179/05, usiłował doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 10.000 zł, nie uświadamiając sobie, że doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem nie jest możliwe z uwagi na to, że M.K. nie dysponował wskazanymi kwotami pieniędzy, a nadto finalnie nie zamierzał ich uiścić, tj. o czyn z art. 230 § 1 w zw. z art. 13 § 2 w zw. z art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k., stanowiący delikt dyscyplinarny, o którym mowa w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 2 i § 3 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu; orzeczeniem z dnia 28 czerwca 2017 r., uznał winnym zarzucanego mu przewinienia dyscyplinarnego i w oparciu o wskazane powyżej przepisy wymierzył mu karę pieniężną w wysokości 12-krotności minimalnego wynagrodzenia brutto obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 1 ? 8 grudnia 2005 r., tj. w wysokości 10.188 zł, a także obciążył obwinionego kosztami postępowania dyscyplinarnego.
Sąd Dyscyplinarny ustalił następujący stan faktyczny. W dniu 16 stycznia 2006 r. Rzecznik Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Katowicach powziął od Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach informację o tymczasowym aresztowaniu adw. M.E. w związku z postawionymi mu zarzutami: z art. 230 k.k., tj. płatnej protekcji, oraz z art. 286 § 1 k.k., tj. oszustwa. Na skutek powyższego zawiadomienia Sąd Dyscyplinarny postanowieniem z dnia 18 stycznia 2006 r. zawiesił obwinionego tymczasowo w czynnościach zawodowych. Uchylenie tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych nastąpiło na mocy postanowienia z dnia 26 kwietnia 2006 r. wydanego w ślad za uchyleniem środka zabezpieczającego w postaci tymczasowego aresztowania. Następnie, postanowieniem z dnia 26 maja 2006 r., postępowanie dyscyplinarne toczące się przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym zostało zawieszone do czasu zakończenia postępowania karnego w przedmiotowej sprawie.
Wyrokiem z dnia 8 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy Katowice ? Zachód, III K 2348/07, uznał M.E. za winnego tego, że w okresie od dnia 1 do dnia 8 grudnia 2005 r. w Katowicach, działając w krótkich okresach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, utwierdzając M.K. w przekonaniu o posiadanych wpływach w Prokuraturze Rejonowej Katowice ? Wschód w Katowicach, podjął się pośredniczenia w załatwieniu uchylenia środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, stosowanego wobec B.P. w sprawie Prokuratury Rejonowej Katowice ? Wschód w Katowicach, 1 Ds. 1179/05, nie będąc formalnie ustanowionym jej obrońcą, w zamian za korzyść majątkową w wysokości 50.000 zł oraz wprowadzając M.K. w błąd co do realnych możliwości uchylenia tego środka zapobiegawczego w okresie do Świąt Bożego Narodzenia 2005 r., usiłował doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50.000 zł, a nadto wprowadzając go w błąd co do planowanego przedstawienia M.K. zarzutu i jego tymczasowego aresztowania w toku postępowania Prokuratora Rejonowego Katowice ? Wschód w Katowicach, 1 Ds. 1179/05, usiłował doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 10.000 zł, nie uświadamiając sobie, że doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem nie jest możliwe z uwagi na to, że M.K. nie dysponował wskazanymi kwotami pieniędzy, a nadto finalnie nie zamierzał ich uiścić, czym oskarżony wyczerpał ustawowe znamiona występku z art. 230 § 1 k.k. i art 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. i art 12 k.k. i za to na mocy art. 230 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 3 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 200 stawek dziennych, ustalając stawkę dzienną w kwocie 30 zł, a nadto zawiesił wykonywanie orzeczonej kary na okres próbny wynoszący 2 lata. Na poczet orzeczonej kary grzywny Sąd Rejonowy zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 12 stycznia 2006 r. do dnia 10 kwietnia 2006 r., uznając 1 dzień rzeczywistego pozbawienia wolności za równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny i uznał grzywnę za wykonaną w wysokości 178 stawek dziennych. Ponadto zasądził opłatę na rzecz Skarbu Państwa w kwocie 1.380 zł i wydatki w kwocie 40 zł, a w pozostałym zakresie zwolnił oskarżonego od zapłaty wydatków. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach, wydanym w dniu 18 marca 2016 r., po rozpatrzeniu apelacji wniesionej przez prokuratora, oskarżonego oraz jego obrońcę.
W dniu 16 czerwca 2016 r. uprzednio zawieszone postępowanie dyscyplinarne zostało podjęte oraz zostało wydane postanowienie o przedstawieniu adw. M.E. zarzutów dotyczących opisanych powyżej czynów. W toku przesłuchania w dniu 3 sierpnia 2016 r. obwiniony wystąpił do Rzecznika Dyscyplinarnego o wymierzenie mu kary pieniężnej w wysokości maksymalnej odpowiadającej 12-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, tj. w kwocie 10.188 zł oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Wniosek ten został uwzględniony przez Rzecznika Dyscyplinarnego i na tej podstawie, w dniu 24 sierpnia 2016 r. wystąpił on do Sądu Dyscyplinarnego z wnioskiem złożonym w trybie art. 335 § 1 k.p.k.
Wskutek nieuwzględnienia przez Sąd Dyscyplinarny wskazanego powyżej wniosku o ukaranie obwinionego bez przeprowadzenia rozprawy, Rzecznik Dyscyplinarny w dniu 2 listopada 2016 r. wystąpił z wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Na rozprawie w dniu 1 marca 2017 r. obwiniony oświadczył, że nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów, odmawia składania wyjaśnień oraz że w grudniu 2016 r. złożył wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich o skierowanie skargi kasacyjnej. Sąd Dyscyplinarny nałożył na obrońcę obwinionego obowiązek przedłożenia w terminie 21 dni pisemnej informacji uzyskanej od Rzecznika Praw Obywatelskich o wpłynięciu wskazanego powyżej wniosku, ze wskazaniem sygnatury sprawy. Z pisma przekazanego (z przekroczeniem terminu zakreślonego przez sąd I instancji) przez obrońcę obwinionego wynika, że wniosek ten został złożony w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich w dniu 21 lutego 2017 r.
Jak wskazano w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, Sąd Dyscyplinarny, rozpatrując sprawę w I instancji, zwrócił się do Sądu Rejonowego Katowice ? Zachód o udostępnienie akt sprawy, w części jawnej dotyczącej adw. M.E. W ocenie Sądu stan faktyczny szczegółowo wyjaśniony przez sąd powszechny zarówno w I, jak i w II instancji nie budził wątpliwości, a jedyną kwestią otwartą w przedmiotowej sprawie pozostawał wymiar kary. Ta została wymierzona przez Sąd w stawce maksymalnej. Jak ponadto stwierdził Sąd Dyscyplinarny: ?zgodnie z zasadami etyki zawodowej i godności zawodu, popełnienie przestępstwa umyślnego stanowi naruszenie godności zawodu i dezawuuje każdego, kto chciałby lub wykonuje ten zawód. Adwokat winien bezwzględnie sumiennie wykonywać obowiązki i stosować się do przepisów prawa, a nawet stawiać przed sobą wyższe standardy moralne, niż osoba spoza kręgu profesjonalnego?. Wskazane powyżej orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego zaskarżył na niekorzyść obwinionego, w części dotyczącej orzeczenia o karze, Minister Sprawiedliwości, zarzucając mu rażącą niewspółmierność kary wymierzonej obwinionemu za przypisany delikt dyscyplinarny w stosunku do stopnia jego społecznej szkodliwości i winy, i na tej podstawie wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia przez wymierzenie obwinionemu adw. M.E. kary wydalenia z adwokatury.
Jednocześnie adw. K.O., jako obrońca obwinionego, wystąpiła na podstawie art. 167 k.p.k. i art. 171 § 1 k.p.k., o dopuszczenie dowodów z:
pełnego pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego Katowice ? Zachód w Katowicach z dnia 8 czerwca 2015 r., III K 2348/07,
pełnego pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 18 marca 2016 r., VI Ka 748/15,
pełnych akt sprawy karnej Sądu Rejonowego Katowice ? Zachód w Katowicach,
przesłuchania obwinionego M.E., w warunkach umożliwiających mu złożenie pełnych i swobodnych wyjaśnień w sprawie,
na okoliczność ustalenia przebiegu zdarzeń w okresie od dnia 1 do dnia 8 grudnia 2005 r., zachowania obwinionego, składanych przez niego wypowiedzi oraz oświadczeń odnośnie przebiegu sprawy, w której występował jako obrońca, wypowiedzi i zachowania świadka obwinionego M.E., ewentualnych motywów działania obwinionego, oceny zachowania obwinionego, która to ocena jest przedmiotem odwołania Ministra Sprawiedliwości. Powyższe, w ocenie obrońcy, ma służyć realizacji pełnego prawa obwinionego do obrony.
W dniu 21 listopada 2018 r. do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego wpłynął wniosek obrońcy obwinionego o umorzenie postępowania. Do wniosku dołączono wyciąg z posiedzenia Okręgowej Rady Adwokackiej w Katowicach z dnia 18 października 2018 r. zawierający uchwałę o skreśleniu adw. M.E. z listy adwokatów na podstawie art. 44 ust. 1 w zw. z art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze. W wyniku podjętych przez sekretariat Wyższego Sądu Dyscyplinarnego czynności ustalono, że uchwała ta stała się prawomocna z dniem 12 listopada 2018 r.
W tej sytuacji na rozprawie w dniu 24 listopada 2018 r. Wyższy Sąd Dyscyplinarny postępowanie w sprawie umorzył zgodnie z dyspozycją art. 17 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 95n i art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze, gdyż obwiniony nie podlega już orzecznictwu adwokackich sądów dyscyplinarnych.