Postanowienie WSD z dnia 10 sierpnia 2022 r. (2)

Sygn. akt: WSD 76/22

 

 

POSTANOWIENIE

 

 

Dnia 10 sierpnia 2022 r.

 

Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury

w składzie

 

Przewodniczący:   SWSD adw. Piotr Zemła

Członkowie:          SWSD adw. Małgorzata Tyszka-Hebda (spraw.)        

                                        SWSD adw. Przemysław Piotrowski

                             

przy udziale: Z-cy Rzecznika Dyscyplinarnego Adwokatury 
adw. Bartłomieja Gawrona

oraz  protokolanta: adw. Mateusza Sokolnickiego

 

 

w sprawie dyscyplinarnej adw. XY z zażalenia obwinionego na postanowienie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 25 maja 2022 r., sygn. DZ 58/22

 

na podstawie art. 95n pkt 1 Prawa o adwokaturze w zw. z art. 437 § 2 k.p.k.

 

postanawia:

 

1.     zażalenia nie uwzględnić i zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy;

2.     na podstawie art. 95l ust. 2 i ust. 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z pkt 1 lit. a) i pkt 2 uchwały Nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie określenia zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym Adwokatury (jako części kosztów dochodzenia dyscyplinarnego) pozostawić Sądowi Dyscyplinarnemu Pomorskiej Izby Adwokackiej w  Warszawie.

3.     na podstawie art. 98 par 2. k.p.k. w związku z art. 95n Prawa o adwokaturze, z uwagi na zawiły charakter sprawy odroczyć sporządzenie uzasadnienia postanowienia do dnia 17 sierpnia 2022 r.

 

 

 

 

WSD 76/22

 

                                              U z a s a d n i e n i e

 

Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2022 roku Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie nie uwzględnił wniosku adwokata XY w przedmiocie uchylenia postanowienia o tymczasowym zawieszeniu w wykonywaniu czynności adwokackich.

Argumenty jakimi kierował się Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie to przede wszystkim fakt, że przeciwko obwinionemu został skierowany do Sądu Okręgowego akt oskarżenia, ranga stawianych obwinionemu zarzutów, toczące się postępowanie dyscyplinarne, a także negatywne skutki jakie w społecznym odbiorze, a także całego środowiska adwokackiego zachowanie obwinionego wywołało.

Postanowienie powyższe w ustawowym terminie zaskarżył adwokat X.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie:

-        art. 96j PoA poprzez rozstrzygnięcie sprawy w oparciu o niepoparte twierdzenie, że zachowanie obwinionego ma negatywny wpływ na społeczny odbiór, a także na całe środowisko adwokackie,

-        art.424  § 1 pkt 1 i 2 k.p.k w zw. z art..95n PoA przez brak wskazania na jakich dowodach Sąd oparł się w zakresie ustaleń faktycznych oraz analizy poszczególnych dowodów,

-        art. 366 § 1 k.p.k w zw. z art.167 k.p.k w zw. z art. 95n PoA poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy.

Obwiniony wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku o uchylenie postanowienia o tymczasowym zawieszeniu w wykonywaniu czynności zawodowych

Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył co następuje:

Zażalenie obwinionego na obecnym etapie postępowania dyscyplinarnego okazało się niezasadne i nie może być uwzględnione, a zaskarżone postanowienie należało utrzymać w mocy.

W sprawie nadal zachodzą szczególne okoliczności, które legły u podstaw zastosowania  tego szczególnego środka jakim jest tymczasowe zawieszenie w wykonywaniu czynności zawodowych.

Przede wszystkim w sprawie podkreślić należy, nie tracąc oczywiście z pola widzenia zasady domniemania niewinności, że obwiniony stoi pod bardzo poważnymi zrzutami, tj. oszustwa  na skalę wielkiej wartości, przestępstwa fałszowania dokumentów, a szczególnego  podkreślenia wymaga fakt, że chodzi tu o podrobienie dokumentów w postaci pełnomocnictw w celu użycia ich za autentyczne w postępowaniach prawnych, a także zarzuty wręczania kilkumilionowych łapówek, które to zarzuty były postawione obwinionemu w dużej mierze na podstawie jego własnych wyjaśnień, co wynika z załączonego do akt uzasadnienia aktu oskarżenia.

Materia oceny zachowania obwinionego co do zarzutów stawianych mu w sprawie karnej leży po stronie sądu powszechnego, co oczywiste. Natomiast rzeczą sądu dyscyplinarnego jest kwestia naruszenia zasad deontologii , przypominając w tym miejscu, że nie każde naruszenie zasad deontologii jest przestępstwem. Sądy dyscyplinarne stoją  na straży zasad obowiązujących adwokatów i aplikantów adwokackich. Nie ulega wątpliwości, że  obwiniony stoi pod poważnymi zarzutami karnymi, a wszystkie czyny zarzucane obwinionemu związane są z wykonywaniem przez Niego czynności zawodowych - adwokackich, co w sprawie ma podstawowe znaczenie.  Dlatego powoływanie się przez obwinionego na uchylenie przez  Sąd Okręgowy środka w postaci zakazu wykonywania zwodu nie jest dla Sądu Dyscyplinarnego wiążące, przypominając, że Sąd Dyscyplinarny ma obowiązek dbać o przestrzeganie zasad etyki i godności zawodu adwokackiego, o wizerunek  koleżanek i kolegów przestrzegających w swej pracy tych zasad, co wpływa na wizerunek Adwokatury, który został poważnie zachwiany poprzez zachowania obwinionego związane z wykonywaniem przez Niego zawodu adwokata.

Wskazać należy zgodnie z uzasadnieniem postanowienia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 14 października 2017 roku, WSD 101/17, iż środek wskazany w art. 95j ust. 1 ustawy PoA nie jest środkiem zapobiegawczym w rozumieniu art. 249 § 1 k.p.k. Jego celem nie jest w szczególności zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania dyscyplinarnego (por. przykładowo: postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 13 grudnia 2014 roku, WSD 15/14; postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 1 września 2012 roku, WSD 92/12; postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 9 czerwca 2001 roku, WSD 27/01), ani tym bardziej wymierzenie kary za dotychczasowe zachowanie adwokata. Celem tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych jest ?uniemożliwienie adwokatowi, któremu zarzucono tak naganne zachowanie, które zgodnie z hierarchią wartości etyczno-moralnych wyklucza w społecznym odbiorze możliwość wykonywania przez obwinionego zawodu adwokata, dalsze pełnienie funkcji, tj. wykonywanie zawodu zaufania publicznego. Chodzi tu zatem o ochronę roli adwokata i jego pozycji jako zawodu zaufania publicznego. Zawód zaufania publicznego wymaga, aby wykonujące go osoby były ?najwyższej próby??.

Przyznać należy rację wszystkim składom Sądu Dyscyplinarnego orzekających w sprawie a wskazujących na fakt bagatelizowania przez obwinionego swojej roli jaką odegrał jeśli chodzi o zdecydowanie negatywny obraz Adwokatury jaki jawił się i jawi w szerokim odbiorze społecznym przy ujawnieniu tzw. afery reprywatyzacyjnej.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny w pełni podziela i przyjmuje za swoje argumenty zawarte w szerokim i wyczerpującym uzasadnieniu postanowienia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 28 września 2019 roku, które to argumenty do dzisiaj nie straciły na swojej aktualności.

Sąd Dyscyplinarny wskazuje, że nie ma racji obwiniony wskazując na tożsamość sytuacji z innym adwokatem występującym w sprawie karnej razem z obwinionym. Sąd nie podziela tej argumentacji, bowiem z urzędu znane są Sądowi zarzuty i ich uzasadnienie, co do obwinionego i innych adwokatów i roli obwiniony tak jak i Sąd potrafi je  właściwie ocenić, co doprowadzi do wniosku, że na dzisiaj rola każdego z nich nie jest tożsama tak jak i ciężar gatunkowy zarzutów  oraz rola każdego z nich w sprawie.

Zarzuty obwinionego nie wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych nie zostały w petitum sprecyzowane  jako te, które miały wpłynąć na treść rozstrzygnięcia.

Zrozumiałym jest, że stosowanie tego rodzaju środka wiąże się z określonymi dolegliwościami, ograniczeniem możliwości wykonywania pewnych czynności zarobkowych. Nie pozbawia to jednak w ogóle możliwości zarobkowania obwinionego. Obwiniony posiada wykształcenie wyższe, wiedzę prawniczą, cieszy się dobrym zdrowiem, a zatem ma możliwość podjęcia innej pracy i uzyskiwania z niej określonych dochodów za zgodą dziekana a zgody takie przez Dziekanów poszczególnych Izb Adwokackich są wydawane, co Sądowi wiadome jest z urzędu.

Nie można zapominać wszakże, że stawiane obwinionemu zarzuty związane są z wykonywaniem przez obwinionego zawodu adwokata.

?Osoba wykonująca zawód adwokata, zawód zaufania publicznego, musi być wiarygodna, przede wszystkim dlatego, że nie działa dla siebie, lecz reprezentuje interesy swoich klientów. O ile obowiązuje domniemanie niewinności, o tyle wiarygodności nie można zadekretować i domniemanie wiarygodności nie istnieje. Wręcz przeciwnie, najczęściej wiarygodność trzeba najpierw zdobyć. Tymczasem sytuacja, w jakiej znalazł się obwiniony, może w sposób negatywny rzutować na interesy jego klientów, gdyby prowadził ich sprawy? (por. postanowienie WSD z dnia 27 czerwca 2020 r., WSD 25/20 oraz postanowienie WSD z dnia 12 grudnia 2020 r., WSD 113/20).

            Słusznie Wyższy Sąd Dyscyplinarny w uzasadnieniu postanowienia WSD 57/22 w tożsamej sprawie wskazał, że: ?Art. 17 ust. 1 Konstytucji stawia samorządom zawodowym określone zadania. Mają one sprawować pieczę nad należytym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. Tymczasowe zawieszenie w czynnościach jest przejawem owej ochrony interesu publicznego? (por. postanowienie WSD z dnia 27 czerwca 2020 r., WSD 25/20).

Zgodnie z treścią przepisu art. 95j ust. 1 PoA.: ?Adwokat lub aplikant adwokacki, przeciwko któremu toczy się postępowanie dyscyplinarne lub karne, może być tymczasowo zawieszony w czynnościach zawodowych przez sąd dyscyplinarny w szczególnie uzasadnionych okolicznościach sprawy?. Zgodnie z ust. 4 tego artykułu tymczasowe zawieszenie uchyla się niezwłocznie, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których zostało ono zastosowane, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie.

Przesłanką formalną stosowania środka z art. 95j ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze jest to, że wobec adwokata toczy się postępowanie karne lub dyscyplinarne (por. postanowienie WSD z dnia 27 października 2018 r., WSD 131/18) oraz, że  występują ?szczególne okoliczności sprawy?. Jak wskazuje orzecznictwo, są to takie okoliczności, jak między innymi: ?waga i charakter czynów zwróconych przeciwko wartościom, za ochronę których Adwokatura jako samorząd zawodu zaufania publicznego jest szczególnie odpowiedzialna i zobowiązana, co wyklucza możliwość przyzwolenia na wykonywanie czynności zawodowych przez adwokata, któremu zarzuca się takie czyny (?). Konieczne jest jeszcze ustalenie, że zarzucony czyn jest bądź naruszeniem obowiązków adwokata, bądź poniża godność zawodu. Tymcza­sowe zawieszenie w wykonywaniu czynności zawodowych członka adwokatury uza­sadnione jest szczególnymi okolicznościami sprawy tylko wtedy, gdy jego postępowa­nie daje podstawę do jednoznacznie ujemnej i surowej oceny jego postawy etyczno-moralnej w świetle zasad postępowania obowiązujących adwokata. Przedstawione obwinionemu w postępowaniu karnym zarzuty powinny wskazywać (?) na możliwość dopuszczenia się przez niego czynów, które w płaszczyźnie odpowiedzialności dyscyplinarnej, w wypadku ich potwierdzenia, stawiają pod fundamentalnym znakiem zapytania kwalifikacje etyczne obwinionego do dalszego wykonywania zawodu adwokata? (por. postanowienie WSD z dnia 13 grudnia 2014 r., WSD 15/14; postanowienie WSD z dnia 12 grudnia 2020 r., WSD 113/20 oraz postanowienie WSD z dnia 16 września 2021 r., WSD 54/21).

Odpowiadając na stawiany zarzut długotrwałości stosowania tymczasowego zawieszenia wobec obwinionego, Sąd nie traci z pola widzenia faktu, że środek z uwagi na wyjątkowo ciężkie skutki dla adwokata i jego rodziny musi być stosowany z największą rozwagą. Prawo o adwokaturze normuje konieczność określenia terminu zawieszenia w czynnościach zawodowych jedynie wtedy, gdy miało ono związek z tymczasowym aresztowaniem. Tylko w takim przypadku sąd dyscyplinarny ogranicza tymczasowe zawieszenie do czasu trwania tymczasowego aresztowania (art. 95 j ust. 1a PoA.). W innych przypadkach instytucja zawieszenia w czynnościach zawodowych orzekana jest bezterminowo, tj. dopóki istnieje stan zakwestionowania uczciwości i wiarygodności adwokata w takim stopniu, jak w sprawie niniejszej, a ?tymczasowość? tej instytucji nie przybierze charakteru jedynie ?pozornego?, to wciąż istnieje podstawa do dalszego stosowania tymczasowego zawieszenia.

Wskazane powyżej i ugruntowane stanowisko Wyższego Sądu Dyscyplinarnego  powoduje, że zarzuty obwinionego z zażalenia w takim stanie rzeczy nie mogły być uznane za trafne.

Wobec powyższego postanowiono jak w petitum postanowienia

O zryczałtowanych kosztach postępowania odwoławczego orzeczono zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, tj. na podstawie art. 95 ?l? ust. 2 i ust. 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z pkt 1 lit. a) i pkt 2 uchwały Nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie określenia zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego. Określenia konkretnej wysokości zryczałtowanych kosztów dochodzenia dyscyplinarnego dokona Sąd izbowy w orzeczeniu kończącym sprawę.

 

 

Hasło: nadużycie zaufania, uzasadnienie, obwiniony, naruszenie prawa, tymczasowe zawieszenie w czynnościach zawodowych, przewinienie zawodowe, obwiniony.