Orzeczenie WSD z dnia 29 września 2018 r.

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. K.P. z odwołania obwinionego od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2018 r., SD 38/17,
na podstawie art. 95n ustawy ? Prawa o adwokaturze w zw. z art. 437 § 2 k.p.k.
orzeka:
uchyla zaskarżone orzeczenie w zakresie pkt. 2, 4, 5, 6, 7 i 8 i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Dyscyplinarnemu Izby Adwokackiej w Warszawie,
w pkt. 1 orzeczenie utrzymuje w mocy.
UZASADNIENIE
Adwokat K.P. został obwiniony o to, że:
w okresie od dnia 19 września 2012 r. do dnia 3 października 2012 r. w Olsztynie, będąc pełnomocnikiem E.K. i K.K. przed Sądem Rejonowym w Olsztynie w sprawie I C 575/11, nie wniósł apelacji od niekorzystnego dla klientów wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 30 sierpnia 2012 r., tj. o przewinienie dyscyplinarne określone w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 6, § 49, § 56 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu,
w okresie od dnia 2 października 2012 r. do dnia 27 listopada 2014 r. w Olsztynie nie rozliczył się z E.K. i K.K. z otrzymanych w dniu 2 października 2012 r. pieniędzy w kwocie 1.482 zł na poczet opłaty od apelacji w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie I C 575/11, czym dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego ujętego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 50 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu,
w okresie od dnia 17 lutego 2012 r. do dnia 25 lipca 2013 r. w Olsztynie nie wniósł w imieniu E.K. i K.K. pozwu przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę 185.859,60 zł, wprowadzając ich w błąd, co do faktu jego wniesienia, czym dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego określonego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. § 6 i § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu,
w okresie od dnia 17 lutego 2012 r. do dnia 27 listopada 2014 r. nie rozliczył się z otrzymanej w dniu 17 lutego 2012 r. od K.K. kwoty 9.293 zł, która miała stanowić opłatę od pozwu w sprawie przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę kwoty 185.859,60 zł, czym dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego ujętego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 50 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
Sąd Dyscyplinarny orzeczeniem z dnia 23 kwietnia 2018 r. umorzył postępowanie z uwagi na przedawnienie karalności odnośnie zarzutu z pkt. I wniosku o ukaranie na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze.
Odnośnie czynu z pkt. II wniosku Rzecznika Dyscyplinarnego Sąd Dyscyplinarny uznał adw. K.P. winnym tego, że w okresie od dnia 4 października 2012 r. do dnia 27 listopada 2014 r. w Olsztynie nie rozliczył się z E.K. i K.K. z otrzymanej w dniu 2 października 2012 r. kwoty 2.500 zł stanowiącej w części opłatę sądową w wysokości 1.482 zł od niewniesionej apelacji w sprawie I C 575/11 Sądu Rejonowego w Olsztynie, tj. przewinienia dyscyplinarnego z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 50 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, i na podstawie art. 81 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 82 ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył karę pieniężną w wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r.
Od zarzutu opisanego w pkt. III wniosku o ukaranie obwiniony został uniewinniony.
Odnośnie natomiast zarzutu z pkt. IV adwokat K.P. został uznany winnym tego, że w okresie od dnia 25 lipca 2013 r. do dnia 27 listopada 2014 r. nie rozliczył się z E.K. i K.K. z kwoty 9.293 zł otrzymanej w dniu 17 lutego 2012 r. na poczet opłaty od pozwu przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę kwoty 185.859,60 zł, do wniesienia którego nie doszło, tj. przewinienia dyscyplinarnego ujętego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 50 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, i na podstawie art. 81 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 82 ust.1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył obwinionemu karę pieniężną w wysokości pięciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r.
Na podstawie art. 84 ust. 2 pkt 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze orzeczono karę łączna w wysokości ośmiokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r., nadto orzeczono zakaz wykonywania przez obwinionego patronatu przez okres 5 lat i zasądzono od obwinionego na rzecz Izby Adwokackiej w Warszawie koszty postępowania dyscyplinarnego za dochodzenie dyscyplinarne 1.000 zł i za postępowanie przed Sądem Dyscyplinarnym w kwocie 1.000 zł.
Podstawą ww. ustaleń i rozstrzygnięć Sądu Dyscyplinarnego był następujący stan faktyczny.
E.K. i jej brat K.K. w latach 2011 ? 2012 zlecili adw. K.P. prowadzenie szeregu spraw cywilnych i administracyjnych. Jedną z nich była sprawa przed Sądem Rejonowym w Olsztynie, I C 575/11, przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę 29.625,75 zł. W dniu 30 sierpnia 2012 r. zapadł wyrok oddalający powództwo. E.K. i K.K. chcieli, aby ich pełnomocnik wniósł apelację od niekorzystnego wyroku. Termin do jej wniesienia upływał w dniu 3 października 2012 r. W dniu 2 października 2012 r. K.K. przekazał adwokatowi K.P. kwotę 2.500 zł z przeznaczeniem kwoty 1.482 zł na opłatę sądową od apelacji oraz pozostałej kwoty na wynagrodzenie adwokackie. Kwotę 2.500 zł pokwitowała apl. adw. B.L.
Adwokat K.P. przygotował projekt apelacji i przesłał go mailem do E.K. w dniu 4 października 2012 r. Do czerwca 2013 r. pokrzywdzeni pozostawali w przekonaniu, że brak terminu rozprawy apelacyjnej jest wynikiem odległych terminów sądowych. W czerwcu 2013 r. pokrzywdzeni dowiedzieli się, że apelacja nie została wniesiona. Obwiniony adwokat, mimo zaniechania wniesienia apelacji, nie zwrócił kwoty pobranej na opłatę sądową od apelacji.
Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy ? Pragi Północ z dnia 19 maja 2015 r. w sprawie II C 325/14 zasądzono od adw. K.P. na rzecz E.K. i K.K. kwotę 1.482 zł tytułem zwrotu pobranej opłaty sądowej od apelacji.
Druga ze spraw dotyczyła pozwu przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę 185.859,60 zł. Adwokat K.P. przygotował projekt pozwu. W dniu 17 lutego 2012 r. K.K. wpłacił przelewem kwotę 9.293 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu. W tym przypadku pokrzywdzeni również do czerwca 2013 r. byli przekonani, że pozew został złożony do sądu. Adwokat K.P. tłumaczył, że pozew nie został złożony do sądu z uwagi na brak pełnomocnictwa od E.K., bowiem [ta] przebywała w Kanadzie. Obwiniony nie zwrócił kwoty pobranej na opłatę od pozwu, który nie został złożony do sądu.
Sąd I instancji umorzył postępowanie odnośnie zarzutu z pkt. I wniosku o ukaranie z uwagi na przedawnienie karalności. Sąd rozpoznał sprawę odnośnie tego czynu merytorycznie badając, czy nie zachodzą przesłanki do uniewinnienia obwinionego. Po wnikliwym rozważeniu wszelkich okoliczności dotyczących zarzutu z pkt. I Sąd Dyscyplinarny nie znalazł podstaw do uniewinnienia obwinionego.
Zdaniem Sądu Dyscyplinarnego wysłanie pokrzywdzonej E.K. projektu apelacji w dniu 4 października 2012 r., a zatem po upływie terminu do jej wniesienia z jednoczesnym przyjęciem od pokrzywdzonych w dniu 2 października 2012 r. opłaty sądowej od apelacji stanowiło dowód, że pokrzywdzeni byli przekonani, że apelacja zostanie wniesiona zgodnie z ich wolą. Nie jest wiarygodne twierdzenie obwinionego, że przekazał pokrzywdzonym informację o braku podstaw do apelacji przed dniem 3 października 2012 r. Obwiniony nie przedstawił na to żadnych dowodów. Pismo zawierające tego rodzaju twierdzenie pochodzi dopiero z dnia 23 sierpnia 2013 r., tj. po upływie 10 miesięcy od terminu do wniesienia apelacji. Pokrzywdzeni pozostawali w przekonaniu, że apelacja zgodnie z ich życzeniem została złożona.
Sąd Dyscyplinarny wobec ustalenia, że do przewinienia adwokata odnośnie czynu z pkt. I doszło, umorzył postępowanie z powodu przedawnienia karalności.
Sąd Dyscyplinarny ustalił również, że obwiniony nie rozliczył się z pobranej kwoty 1.482 zł na opłatę od apelacji. Sąd nie dał wiary, że kwota ta była zaliczona na poczet rozliczeń z pokrzywdzonymi za prowadzenie innych spraw zleconych przez pokrzywdzonych. Obwiniony w piśmie przyznał, że kwota na opłatę sądową za apelację została przekazana kancelarii adwokackiej obwinionego oraz że nie zwrócił tej kwoty pokrzywdzonym. Za ten czyn Sąd Dyscyplinarny wymierzył karę pieniężną w wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r.
Sąd I instancji uniewinnił adw. K.P. od zarzutu z pkt. III, a mianowicie, że nie wniósł w imieniu pokrzywdzonych pozwu przeciwko Gminie Olsztyn o zapłatę 185.859,60 zł. Podstawą takiej decyzji było ustalenie zgodne z twierdzeniem obwinionego, że E.K. nie udzieliła mu pełnomocnictwa, a pozew miał być złożony w imieniu obydwojga pokrzywdzonych, poza tym pokrzywdzeni nie dokonali opłaty wynagrodzenia adwokackiego za prowadzenie tej sprawy.
Sąd I instancji uznał obwinionego winnym przewinienia wskazanego w pkt. IV wniosku Rzecznika Dyscyplinarnego, tj. tego, że w okresie od dnia 25 lipca 2013 r. do dnia 27 listopada 2014 r. obwiniony nie rozliczył się z pokrzywdzonymi z pobranej kwoty 9.293 zł, otrzymanej w dniu 17 lutego 2012 r. na poczet opłaty od pozwu o zapłatę 185.859,60 zł, do wniesienia którego nie doszło. Za to przewinienie Sąd Dyscyplinarny wymierzył mu karę pieniężną w wysokości pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r.
Jako karę łączną wymierzył Sąd Dyscyplinarny obwinionemu karę pieniężną ośmiokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 27 listopada 2014 r. Sąd Dyscyplinarny orzekł także zakaz wykonywania patronatu przez obwinionego na okres 5 lat i zasądził od niego koszty postępowania.
Sąd nie dał wiary obwinionemu, że kwoty wpłacone jako opłata od apelacji w sprawie I C 575/11 przed Sądem Rejonowym w Olsztynie oraz opłata od pozwu, zostały rozliczone z innymi należnościami adw. K.P. od pokrzywdzonych. Obwiniony w pismach kierowanych do Sądu Dyscyplinarnego przyznał, że nie oddał pokrzywdzonym ww. kwot.
Odwołanie od orzeczenia wniósł obwiniony i zaskarżył je odnośnie czynów z pkt. I, II i IV orzeczenia. Odwołujący się zarzucił:
obrazę przepisów prawa materialnego:
art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 82 w zw. z art. 95n pkt 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez błędne zastosowanie art. 82 ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze w brzmieniu obowiązującym w dacie orzekania, zamiast przepisów względniejszych dla obwinionego, tj. art. 82 ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia przewinienia, tj. wymiaru kary jako wielokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, a nie podstawowej składki izbowej obowiązującej w dacie przewinienia, co stanowi bezwzględna przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k.,
obrazę przepisu art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 6, § 49, § 56 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, poprzez niewydanie orzeczenia merytorycznego, tj. uniewinniającego, odnośnie czynu z pkt. I orzeczenia, w sytuacji gdy z opisu zarzucanego przewinienia nie wynika, aby obwiniony wypełnił wszystkie znamiona strony przedmiotowej, tj. że obwiniony nie uzyskał zgody na niewnoszenie apelacji, nie informował klientów o stanie sprawy, jej postępach i wyniku lub nie chronił interesów klientów, a sam fakt podjęcia decyzji o niewnoszeniu apelacji nie stanowi przewinienia dyscyplinarnego,
obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia:
art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 88 ust. 2 i art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na wszczęciu i prowadzeniu postępowania co do czynu z pkt. II i IV orzeczenia, mimo że karalność tych przewinień uległa przedawnieniu, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k.,
art. 414 § 1 w zw. z art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. i art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na umorzeniu postępowania w zakresie czynu z pkt. I, podczas gdy dowody były wystarczające do wydania orzeczenia uniewinniającego,
art. 170 § 3 i art. 368 w zw. z art. 6 k.p.k. i art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na zaniechaniu wydania przez Sąd Dyscyplinarny postanowienia o uwzględnieniu bądź oddaleniu wniosków dowodowych obwinionego zawartych w piśmie z dnia 18 stycznia 2018 r., co uniemożliwiło stronie postępowania poznania stanowiska Sądu w tym zakresie i ograniczyło prawo do obrony obwinionego,
art. 170 § 1 pkt 2 w zw. z art. 6 k.p.k. i art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na bezpodstawnym oddaleniu wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka A.M., której zeznania miały dotyczyć nie tylko zarzutu z pkt. I wniosku Rzecznika, ale też zarzutów z pkt II i IV, gdyż to ten świadek miał otrzymać maila, w którym pokrzywdzona wnosiła o zaliczenie kwoty 1.482 zł i 9.293 zł na poczet należnego obwinionemu honorarium za prowadzenie spraw pokrzywdzonych,
art. 174 w zw. z art. 6 k.p.k. i art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na naruszeniu zasady bezpośredniości i nieprzeprowadzeniu na rozprawie głównej dowodu z zeznań pokrzywdzonych przy jednoczesnym zaliczeniu do materiału dowodowego pism pokrzywdzonych składanych do sprawy niniejszej, co zdaniem skarżącego ograniczyło w znacznym stopniu prawo obwinionego do obrony, uniemożliwiło obwinionemu uczestniczenie w przesłuchaniu pokrzywdzonych i zadawaniu pytań, co było niezbędne dla rzetelnego procesu,
art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na oparciu orzeczenia na dowodach nieujawnionych w toku przewodu sądowego, tj. zeznaniach E.K. i K.K., które to dowody nie zostały przeprowadzone na rozprawie ani też nie zostały w sposób prawidłowy wprowadzone w toku postępowania do materiału dowodowego, a zatem nie mogły stanowić podstawy orzeczenia,
art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającą na wydaniu orzeczenia na podstawie części materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy i pominięciu przy dokonywaniu ustaleń okoliczności wynikających z wiadomości mailowej z dnia 23 lutego 2012 r., pisma do pokrzywdzonych z dnia 25 lipca 2013 r., spisu dokumentów przekazanych E.K. w dniu 9 sierpnia 2013 r., wezwania do zapłaty z dnia 14 sierpnia 2013 r., pisma do K.K. z dnia 19 sierpnia 2013 r., pisma do E.K. z dnia 21 sierpnia 2013 r., pisma z dnia 23 sierpnia 2013 r., tj. pominięcie okoliczności, że w sprawach finansowych obwiniony kontaktował się z pokrzywdzonymi,
art. 7 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, przez dokonanie dowolnej oceny dowodów wyjaśnień obwinionego w zakresie, w jakim sąd odmówił im wiary, a znajdują oparcie w zeznaniach świadka A.M. i złożonych dokumentach, a zatem powinny być uznane za dowody wiarygodne,
art. 7 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów z zeznań świadka A.M. w zakresie, w jakim sąd odmówił [im] wiary, a które to zeznania są konsekwentne i spójne, a nadto świadek ten jest osobą niezwiązaną ze stroną postępowania,
art. 7 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodów ? zeznań pokrzywdzonych poprzez uznanie ich za wiarygodne, w sytuacji gdy pokrzywdzeni sprzecznie z prawdą zeznali, że nie posiadali zadłużenia wobec obwinionego, czemu przeczy prawomocny nakaz zapłaty z dnia 20 marca 2014 r., I Nc 576/14, a nadto są one sprzeczne z zeznaniami A.M.,
błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na przyjęciu, że:
czyn obwinionego wyczerpał znamiona przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego w pkt. I, II i IV wniosku o ukaranie, podczas gdy z materiału dowodowego wynikają twierdzenia przeciwne, tj. że obwiniony nie złożył apelacji za zgodą klientów oraz rozliczył się z kwot 1.482 zł i 9.293 zł przeznaczonych na opłaty sądowe,
przewinienie z pkt. II wniosku o ukaranie zostało popełnione w okresie od dnia 4 października 2012 r. do dnia 27 listopada 2012 r., podczas gdy do przewinienia z § 51 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu nie należy stosować przewidzianej w przepisach postępowania karnego konstrukcji przestępstwa trwałego i za dzień popełnienia przewinienia należało przyjąć pierwszy dzień, w którym obwiniony miał rozliczyć się z otrzymanych kwot, tj. dzień 4 października 2012 r.,
przewinienie dyscyplinarne opisane w pkt. IV zostało popełnione w okresie od dnia 25 lipca 2013 r. do dnia 27 listopada 2014 r., podczas gdy do przewinienia z § 51 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu nie należy stosować przewidzianego w prawie karnym przestępstwa trwałego i za dzień popełnienia przewinienia należy przyjąć dzień, w którym obwiniony powinien rozliczyć się z otrzymanej kwoty, tj. dzień 18 lutego 2012 r.,
orzeczenie rażąco niewspółmiernej kary za poszczególne czyny oraz kary łącznej w wymiarze ośmiokrotnej kwoty minimalnego wynagrodzenia (wg zasady kumulacji) oraz zakazu wykonywania patronatu na okres 5 lat, mimo zmiany praktyki obwinionego w zakresie rozliczania się z klientami i braku powiązania zarzucanych przewinień, właściwego przygotowywania aplikanta do wykonywania zawodu oraz dotychczasowej niekaralności obwinionego.
Powołując się na powyższe zarzuty, obwiniony wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie go od wszystkich zarzucanych przewinień, ewentualnie o zmianę orzeczenia i umorzenie postępowania w zakresie czynów z pkt. II i IV wniosku o ukaranie, ewentualnie o uchylenie orzeczenia w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania.
Ponadto obwiniony wnosił o przesłuchanie w charakterze świadka A.M. na okoliczność uzyskania zgody pokrzywdzonych na niewnoszenie apelacji od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie i uzgodnień dotyczących rozliczeń wzajemnych oraz zeznań świadka J.D. co do ustaleń odnośnie wnoszenia apelacji oraz na okoliczność zadłużenia pokrzywdzonych wobec adw. K.P. z tytułu prowadzenia innych spraw, przesłuchania świadka B.L. co do pozostawienia do decyzji obwinionego sprawy wnoszenia apelacji od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie, zaliczenia uiszczonych kwot na poczet należności tytułem honorarium adwokackiego za prowadzenie innych spraw pokrzywdzonych przez obwinionego oraz dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki i dokumentów wymienionych w odwołaniu.
Pokrzywdzeni w odpowiedzi na odwołanie obwinionego wnieśli o utrzymanie orzeczenia w mocy, uzasadniając szczegółowo swoje stanowisko.
Na rozprawie przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wniósł o utrzymanie zaskarżonego orzeczenia w mocy.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Odwołanie obwinionego adw. K.P. jest uzasadnione w zakresie dotyczącym czynów przypisanych w pkt. II i IV orzeczenia.
Odnośnie czynu z pkt. I Sąd Dyscyplinarny prawidłowo umorzył podstępowanie z uwagi na przedawnienie karalności. Wbrew zarzutom odwołania Sąd rozpoznał w tym zakresie merytorycznie sprawę, mimo upływu okresu karalności. Sąd wszechstronnie i swobodnie ocenił dowody i uznał, że do popełnienia zarzucanego przewinienia doszło. Ustalenia Sądu oparte są na podstawie wyjaśnień obwinionego oraz zeznań pokrzywdzonych. Sąd dał wiarę pokrzywdzonym, że ich wolą było zaskarżenie niekorzystnego dla nich wyroku, czego obwiniony nie uczynił. O tym, że wolą pokrzywdzonych było wniesienie apelacji świadczy fakt, że w dniu 2 października 2012 r. pokrzywdzeni dokonali opłaty sądowej od apelacji oraz wynagrodzenia adwokackiego. Termin do wniesienia apelacji upływał w dniu 3 października 2012 r. Projekt apelacji został przesłany E.K. w dniu 4 października 2012 r. Zeznania pokrzywdzonych są konsekwentne w tym zakresie. Porównanie dat przekazania kwot na opłatę od apelacji jednoznacznie świadczy o woli pokrzywdzonych zaskarżenia wyroku. Wobec przedawnienia karalności postępowanie należało umorzyć, co też Sąd Dyscyplinarny uczynił.
Słuszny natomiast okazał się zarzut odwołania obwinionego dotyczący obrazy przepisów prawa materialnego, tj. art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 82 ust. 1 i art. 95n pkt 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze, polegającej na wymierzeniu obwinionemu kary pieniężnej w wymiarze wielokrotności minimalnego wynagrodzenia pracowniczego, zamiast kary podstawowej składki izbowej, tj. naruszenie przepisów ustawy ? Prawo o adwokaturze odnośnie wymiaru kary pieniężnej obowiązującej w dacie popełnienia przewinienia, które to przepisy są korzystniejsze dla obwinionego. Zgodnie z art. 4 § 1 k.k., jeśli obowiązuje inna ustawa w dacie orzekania niż w dacie popełnienia czynu, stosuje się ustawę nową, jeśli jest korzystniejsza dla oskarżonego (obwinionego). W dacie czynu zarzucanego obwinionemu obowiązywały przepisy, które przewidywały wymiar kary pieniężnej w wysokości wielokrotności składki izbowej (od pięciokrotnej do pięćdziesięciokrotnej podstawowej składki izbowej). Przepis ten obowiązywał do dnia 24 grudnia 2014 r. W tej sytuacji Sąd Dyscyplinarny winien wymierzyć karę, uwzględniając wysokość podstawowej składki członkowskiej na rzecz Izby Adwokackiej w Warszawie obowiązującej w dacie czynu, są to bowiem przepisy karne względniejsze dla obwinionego. Już tylko z tych powodów zaskarżone orzeczenie winno być uchylone.
Na uwzględnienie zasługują także zarzuty odwołania dotyczące naruszenia przepisów postępowania.
Przede wszystkim Sąd Dyscyplinarny nie podjął decyzji odnośnie wniosków dowodowych obwinionego. Na rozprawie w dniu 25 stycznia 2018 r. Sąd Dyscyplinarny postanowił wnioski dowodowe obwinionego zawarte w piśmie z dnia 18 stycznia 2018 r. rozpoznać na kolejnym terminie rozprawy. Na rozprawie w dniu 1 marca 2018 r. Sąd przesłuchał obwinionego, który oświadczył, że wywodzi, jak w piśmie procesowym z dnia 18 stycznia 2018 r., które to pismo zawierało wnioski dowodowe. Sąd nie rozpoznał wniosków dowodowych z pisma obwinionego, postanowił wezwać świadka A.M. Na kolejnej rozprawie, tj. w dniu 23 kwietnia 2018 r., Sąd Dyscyplinarny również nie rozpoznał wniosków dowodowych obwinionego z jego pisma z dnia 18 stycznia 2018 r. Na tej rozprawie zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wniósł o odroczenie rozprawy i wezwanie świadka A.M. oraz o uznanie za ujawnione bez odczytywania zeznań składanych w charakterze świadków przez pokrzywdzonych. Przewodniczący stwierdził, że zeznania świadka E.K. znajdują się na k. 91-94, 185-186, 298-311, a zeznania K.K. na k. 79-81, 182-184, 295-297. Następnie Sąd Dyscyplinarny poinformował strony o zmianie opisu czynów z pkt. II i IV (co do okresu popełnienia przewinienia) i postanowił o oddaleniu wniosku dowodowego z zeznań świadka A.M. z uwagi na to, że jej zeznania mają dotyczyć czynu z pkt. I wniosku o ukaranie, który się przedawnił.
Po zamknięciu przewodu sądowego i przedstawieniu stanowiska przez zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sąd postanowił otworzyć zamknięty przewód sądowy i zaliczyć do materiału dowodowego wymienione w protokole rozprawy z dnia 23 kwietnia 2018 r. karty akt sprawy niniejszej, nie wskazując, czego dotyczą dokumenty, pisma lub zeznania.
Jak wynika z akt sprawy Sąd Dyscyplinarny nie ujawnił dowodów, na których oparł swoje orzeczenie, a jedynie wskazał, na których kartach znajdują się zeznania pokrzywdzonych czy innego rodzaju dowody. Są to uchybienia procesowe, które skutkują uchyleniem orzeczenia. Strony postępowania winny znać dowody, na których Sąd oparł swoje ustalenia. Sąd wydaje bowiem orzeczenie na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów i winien wskazać, na jakich dowodach oparł swoje ustalenia, dlaczego innym dowodom odmówił wiary. Sąd winien wydać postanowienie w przedmiocie wniosków dowodowych stron postępowania. W sprawie niniejszej Sąd nie rozpoznał wniosków dowodowych obwinionego.
Sąd I instancji bardzo obszernie uzasadnił swoje stanowisko odnośnie zarzutów stawianych obwinionemu oraz co do wymiaru kary. Odnosi się wrażenie, że Sąd nie miał wątpliwości co do winy adw. K.P. i te ustalenia znajdują potwierdzenie w aktach sprawy, a przede wszystkim w zeznaniach pokrzywdzonych. Jednak orzeczenie nie może się ostać wobec takich uchybień, jak zaniechanie rozpoznania wniosków dowodowych obwinionego, jak też nieujawnienie dowodów, na których sąd oparł rozstrzygnięcie. Wskazanie stron akt sprawy nie spełnia wymogu właściwego postępowania dowodowego w sprawie. Strony postępowania powinny znać stanowisko sądu co do zgłaszanych dowodów, co do ich uwzględnienia albo oddalenia. Z tych powodów orzeczenie zostało uchylone do ponownego rozpoznania odnośnie czynów z pkt. II i IV orzeczenia.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Dyscyplinarny winien rozpoznać wnioski dowodowe z pisma obwinionego z dnia 18 stycznia 2018 r. i zdecydować, które z nich są istotne dla rozpoznania sprawy, a jeśli tak, to które powinny być przeprowadzone bezpośrednio na rozprawie, a które jedynie odczytane na rozprawie bądź ujawnione bez odczytywania. Sąd winien też rozważyć, które wnioski dowodowe są istotne dla rozpoznania sprawy, a które nie lub zmierzają jedynie do przedłużenia postępowania. Sąd odniesie się też do argumentów podniesionych w odwołaniu i uzupełnieniu do odwołania co do zarzutu przedawnienia karalności czynów z pkt. II i IV wniosku o ukaranie (czyn trwały).
Rozpoznając ponownie sprawę, Sąd wszechstronnie i swobodnie oceni zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i wyda rozstrzygnięcie, którego podstawę stanowić będzie całokształt dowodów przeprowadzonych bądź ujawnionych w toku rozprawy.
Z wyżej podanych przyczyn Wyższy Sąd Dyscyplinarny postanowił uchylić zaskarżone orzeczenie częściowo, tj. odnośnie czynu z pkt. II i IV orzeczenia.

Sygnatura: WSD 95/18

Tagi

Używamy plików cookie, aby poprawić komfort korzystania z naszej witryny.