Orzeczenie WSD z dnia 29 listopada 2014r.

Zgodnie z art. 95h ust.1 ustawy Prawo o adwokaturze, Wyższy Sąd Dyscyplinarny rozpoznaje sprawę w granicach odwołania, bierze jednak z urzędu pod rozwagę naruszenie prawa materialnego oraz rażące naruszenie przepisów o postępowaniu. Jak jednak wynika z ust. 2 przywołanego przepisu, orzeczenie podlega zmianie na korzyść obwinionego lub uchyleniu niezależnie od granic odwołania, jeżeli jest ono oczywiście niesprawiedliwe. Przepis ten koresponduje z treścią art. 440 k.p.k., mówiącego o rażącej niesprawiedliwości orzeczenia.
Oczywista (rażąca) niesprawiedliwość jest bezwzględną przyczyną odwoławczą. Może ona dotyczyć zarówno winy, jak i kary. Nie jest samodzielną przyczyną odwoławczą, może tylko występować obok przyczyn wymienionych w art. 438. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że rażącą niesprawiedliwość może kwalifikować każda z przyczyn wymienionych w art. 438. W literaturze sporne jest natomiast zagadnienie, czy każde uchybienie prawa procesowego (art. 438 pkt 2) może kwalifikować oczywistą niesprawiedliwość. Prezentowany jest pogląd, że art. 440 może być zastosowany tylko wówczas, gdy uchybienie procesowe miało rzeczywiście wpływ na treść orzeczenia i wskutek tego jest ono niesprawiedliwe (przykładowo SN V KR 40/83, OSNPG 1984, nr 5, poz. 45, SN V KRN 21/72, OSNKW 1972, nr 9, poz. 143).
Uprawnienie sądu II instancji do zmiany lub uchylenia orzeczenia na korzyść obwinionego w wypadku rażącej niesprawiedliwości, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, dotyczy jedynie orzeczenia, które przynajmniej w części zostało zaskarżone zwykłym środkiem odwoławczym. Przepis ten nie może być zastosowany do orzeczenia, które w ogóle nie zostało zaskarżone, choćby zapadło we wcześniejszej fazie postępowania toczącego się w tej samej sprawie (SN IV KRN 62/74, OSNKW 1975, nr 6, poz. 79). Sąd odwoławczy ma prawo i obowiązek zbadania sprawy pod względem merytorycznym i prawnym nie tylko w granicach środka odwoławczego, ale także z urzędu niezależnie od tych granic w celu stwierdzenia, czy nie zachodzi potrzeba orzeczenia na korzyść obwinionego, choćby środek odwoławczy wniesiono na jego niekorzyść, i to na każdej z podstaw określonych w art. 438 (SN (7) V KRN 118/73, OSNKW 1973, nr 12, poz. 155). Zmiana zaskarżonego orzeczenia w powyższym trybie możliwa jest wyłącznie na korzyść obwinionego.