Orzeczenie WSD z dnia 28 września 2019 r.

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. M.N. z odwołania obwinionego od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 20 marca 2019 r., SD 134/18,
na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze
orzeka:
uchylić zaskarżone orzeczenie odnośnie pkt. 1 i postępowanie w tej części umorzyć,
zmienić zaskarżone orzeczenie w pkt. 5, w ten sposób, że za czyny opisane w pkt. 3 i 4 wymierzyć nową karę łączną w wymiarze 1 roku zawieszenia w czynnościach zawodowych oraz zakaz wykonywania patronatu na okres 5 lat,
w pozostałej części utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie,
na zasadzie uchwały nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego obciążyć obwinionego kosztami postępowania dyscyplinarnego przed sądem II instancji w kwocie 1.000 zł.
UZASADNIENIE
Na skutek skargi z dnia 6 czerwca 2014 r. sporządzonej przez M.C. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie postanowieniem z dnia 24 listopada 2014 r. wszczął dochodzenie dyscyplinarne w sprawie dotyczącej adwokata M.N. o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 49, § 50 ust. 1 i 2, § 53 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
Na skutek skargi Dyrektora Instytutu [?] w Warszawie z dnia 26 listopada 2014 r. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie postanowieniem z dnia 13 maja 2015 r. wszczął dochodzenie dyscyplinarne w sprawie dotyczącej adwokata M.N. o przewinienie dyscyplinarne z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. § 6, § 8, § 49, § 53 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
Oba te postępowania zostały połączone i w rezultacie do Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie został skierowany wniosek z dnia 18 marca 2016 r. o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko adwokatowi M.N. o popełnienie czterech przewinień dyscyplinarnych.
Orzeczeniem z dnia 24 kwietnia 2017 r. Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie uznał adwokata M.N. za winnego wszystkich czterech zarzutów, sformułowanych we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i opisanych w tym orzeczeniu, wymierzając jedną karę pieniężną, 3 kary zawieszenia w czynnościach zawodowych oraz zakaz wykonywania patronatu. Wymierzono obwinionemu karę łączną zawieszenia w czynnościach zawodowych na okres 2 lat, orzeczono zakaz wykonywania patronatu na okres 5 lat i obciążono obwinionego kosztami postępowania dyscyplinarnego.
Od orzeczenia tego obwiniony wniósł odwołanie, zaskarżając to orzeczenie w całości, podnosząc, iż sprawa została rozpoznana w dniu 24 kwietnia 2017 r., pomimo jego nieobecności na rozprawie, o której nie został prawidłowo powiadomiony. Skarżący zarzucił również dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału oraz nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na jego korzyść. Podnosząc te zarzuty, obwiniony domagał się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny orzeczeniem z dnia 23 czerwca 2018 r. w sprawie WSD 123/2017 zaskarżone orzeczenie uchylił, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Dyscyplinarnemu Izby Adwokackiej w Warszawie, uznając, iż podniesiony przez obwinionego zarzut naruszenia prawa do obrony jest uzasadniony. Wyższy Sąd Dyscyplinarny stwierdził, iż orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie zostało wydane z naruszeniem przepisu art. 93b ustawy ? Prawo o adwokaturze.
Z akt sprawy wynika, że o terminie rozprawy w dniu 24 kwietnia 2017 r. adwokat M.N. został powiadomiony za pomocą rozmowy telefonicznej, jednakże taki sposób zawiadomienia o rozprawie jest niedopuszczalny i nie wywołuje skutków prawnych. Zgodnie z art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 130 i art. 132 k.p.k. zawiadomienie o rozprawie powinno być dokonane w formie pisemnej, natomiast doręczenie pism może być dokonane za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej, za zgodą adwokata. W dniu 24 kwietnia 2017 r. brak było w aktach zwrotnego poświadczenia odbioru lub zwrotu przesyłki zawierającej informację o terminie rozprawy, a więc nie było podstaw do przyjęcia, że obwiniony jest prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy.
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie, rozpoznając sprawę obwinionego adwokata M.N. orzeczeniem z dnia 20 marca 2019 r. w sprawie SD 134/18, uznał, że obwiniony popełnił cztery występki dyscyplinarne szczegółowo opisane w orzeczeniu z dnia 20 marca 2019 r., skazując go na karę zawieszenia w czynnościach zawodowych, na karę upomnienia, orzekając zakaz wykonywania patronatu i na zasadzie art. 84 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył mu karę łączną 2 lat zawieszenia w czynnościach zawodowych oraz zakaz wykonywania patronatu na okres 5 lat. Na podstawie stosownych przepisów zasądził od obwinionego koszty postępowania dyscyplinarnego za dochodzenie dyscyplinarne oraz za postępowanie przed sądem dyscyplinarnym I instancji.
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie ustalił, że adwokat M.N. przyjął zlecenie od M.C., który zajmował się działalnością gospodarczą, prowadząc sprawy wielu wspólnot mieszkaniowych na terenie Warszawy. Od 2011 r. współpraca pomiędzy M.C. a adwokatem M.N. nie układała się w sposób właściwy, albowiem zleceniodawca, tj. M.C., nie uzyskiwał od obwinionego informacji o stanie prowadzonych przez niego spraw, nie mógł skontaktować się z adwokatem, nie był informowany o stanie spraw wnoszonych do sądu, jak również nie otrzymywał informacji o rozliczeniu z kwot wpłacanych na konto adwokata przez różne Wspólnoty w związku z prowadzonymi sprawami. Szereg zaniedbań adwokata M.N. doprowadziły do negatywnych rozstrzygnięć procesowych dla szeregu wspólnot mieszkaniowych. M.C., jak również jego pracownicy, podjęli decyzję o cofnięciu pełnomocnictwa dla adwokata M.N. i zażądali wydania dokumentów i akt spraw prowadzonych przez M.N. Pomimo wielokrotnych wezwań adwokat M.N. nie zwrócił akt spraw i dokumentów, i dopiero w sierpniu 2014 r. część dokumentacji została zwrócona przez obwinionego.
Adwokat M.N. świadczył również pomoc prawną na rzecz Instytutu [?] w Warszawie od marca 2009 r. Zdaniem skarżącego wykonywał swoje obowiązki w sposób właściwy do 2013 r. Pod koniec 2013 r. obwiniony zaprzestał świadczenia usług, unikając jakiegokolwiek kontaktu z przedstawicielami tego Instytutu, nie odbierał telefonów i nie odpowiadał na e-maile. Powyższa sytuacja spowodowała, iż pismem z dnia 29 stycznia 2014 r. Instytut wypowiedział adwokatowi M.N. umowę o świadczenie usług, domagając się zwrotu dokumentów z prowadzonych spraw. Pomimo żądania zwrotu dokumentów obwiniony tych dokumentów zleceniodawcy nie zwrócił.
W toku dochodzenia dyscyplinarnego oraz w postępowaniu jurysdykcyjnym obwiniony nie złożył żadnych wyjaśnień i nie brał udziału w rozprawie w dniu 20 marca 2019 r., pomimo iż zawiadomienia o terminie rozprawy zostały wysłane na adresy wskazane przez obwinionego.
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie, uznając, że obwiniony dopuścił się wszystkich przewinień dyscyplinarnych, uzasadnił wymiar kary, w tym kary łącznej, podnosząc, iż zachowanie obwinionego nie było zachowaniem incydentalnym, a polegało na wielokrotnych uchybieniach, w długim okresie, bez żadnego usprawiedliwienia i braku jakichkolwiek okoliczności uzasadniających te uchybienia, pomimo licznych monitów ze strony mocodawców zwłaszcza, że te zaniechania obwinionego dotyczyły szeregu podmiotów i szeregu postępowań sądowych, które przynosiły negatywne skutki procesowe i finansowe.
Od orzeczenia tego adwokat M.N. wniósł odwołanie, zarzucając obrazę przepisów postępowania, tj. art. 131 k.p.k. i twierdząc, że o rozprawie w dniu 20 marca 2019 r. nie został prawidłowo zawiadomiony i nie miał możliwości złożenia wniosku o przerwę w rozprawie. Zarzucił również dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału, a zwłaszcza zeznań świadków M.C. oraz W.M. Obwiniony podniósł również zarzut ustania karalności przewinień dyscyplinarnych w zakresie czynu I oraz w zakresie znamion czynów z punktów II, III i IV. Obwiniony domagał się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie umorzenia postępowania w zakresie czynów, co do których ustała karalność, a w pozostałym zakresie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania (bez wskazania, których czynów dotyczy wniosek o uchylenie sprawy do ponownego rozpoznania).
Ponadto obwiniony złożył pisemne wnioski dowodowe, zmierzające do wskazania terminów awizacji oraz osób, które odbierały przesyłki pocztowe, oraz domagał się przeprowadzenia dowodu z zaświadczenia lekarskiego na okoliczność, iż po otrzymaniu orzeczenia z uzasadnieniem nie mógł we właściwym terminie dokonać ?sprawdzenia akt postępowania?.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny, rozpoznając powyższą sprawę, wniosków dowodowych obwinionego nie uwzględnił.
Z kserokopii zaświadczenia lekarskiego wynika, iż obwiniony był niezdolny do pracy od dnia 4 czerwca 2019 r. do dnia 14 czerwca 2019 r. Rozprawa przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym odbyła się dnia 20 marca 2019 r., a więc od dnia 20 marca 2019 r. do dnia 4 czerwca 2019 r. obwiniony miał możliwość zapoznać się z aktami sprawy i wykazać jakiekolwiek zainteresowanie postępowaniem dyscyplinarnym dotyczącym jego osoby.
Również przeprowadzenie dowodu z informacji otrzymanej od bliżej nieokreślonego przez obwinionego operatora pocztowego okazało się zbędne, wobec prawidłowego ustalenia przez Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie prawidłowości zawiadomienia obwinionego o terminie rozprawy dyscyplinarnej wyznaczonej na dzień 20 marca 2019 r.
Zarzut obwinionego adwokata M.N. dotyczący wniosku o umorzenie postępowania na skutek ustania karalności w zakresie czynu I oraz w zakresie ?znamion czasu? popełnienia czynów z punktów II, III i IV okazał się tylko w części zarzutem trafnym. Czyn opisany w punkcie I dotyczył okresu od początku 2011 r. do dnia 21 marca 2014 r., a więc karalność tego przewinienia ustała 20 marca 2019 r. Z tych przyczyn część orzeczenia dotycząca tego przewinienia dyscyplinarnego winna być uchylona, a postępowanie wobec przedawnienia zostało umorzone.
Zarzuty obwinionego dotyczące przedawnienia pozostałych czynów dyscyplinarnych nie mogły okazać się skuteczne, albowiem uwzględniając prawidłowe ustalenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie ? okres przedawnienia jeszcze nie upłynął.
Odnosząc się do pozostałych zarzutów sformułowanych przez obwinionego w swoim odwołaniu, Wyższy Sąd Dyscyplinarny stwierdza, iż sąd dyscyplinarny I instancji dokonał prawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, a zarzut, iż ocena ta została przeprowadzona w sposób dowolny i niezgodny z zasadami wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego, jak również nie uwzględniała okoliczności przemawiających na korzyść obwinionego, jak również bezkrytyczne przyznanie zeznaniom świadków M.C. i W.M. waloru wiarygodności ? jest całkowicie nieuzasadniony.
Prawidłowe są ustalenia sądu dyscyplinarnego I instancji dotyczące oceny sposobu prowadzenia spraw, jak również prawidłowe są ustalenia w części dotyczącej braku wydania przez obwinionego wszystkich dokumentów, dotyczących obsługi prawnej Wspólnoty Mieszkaniowej X, jak i innych podmiotów opisanych w punkcie IV zaskarżonego orzeczenia.
Nie budzą wątpliwości również ustalenia Sądu I instancji, z których wynika, że obwiniony nie dochował szczególnej skrupulatności i nie rozliczył się z kwoty 5.355 zł.
Uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia zawiera również przekonujące argumenty uzasadniające wymiar kary za poszczególne przewinienia.
Uwzględniając okoliczność, iż odpowiedzialność za czyn dyscyplinarny opisany w punkcie I zaskarżonego orzeczenia przestała istnieć, Wyższy Sąd Dyscyplinarny zmienił orzeczenie w zakresie kary, stosując zasadę absorpcji, uznając również, iż zachodzi potrzeba orzeczenia zakazu wykonywania patronatu przez obwinionego na okres 5 lat, aby nie dawał niewłaściwego przykładu wykonywania obowiązków zawodowych dla ewentualnych aplikantów.
Orzeczenie o kosztach opiera się o uchwałę nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego.