Orzeczenie WSD z dnia 26 stycznia 2019 r.

w sprawie dyscyplinarnej adw. A.N. na skutek odwołania pokrzywdzonych oraz pełnomocnika pokrzywdzonej od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Opolu z dnia 23 października 2017 r., SD 1/17,
na podstawie art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 437 § 1 k.p.k.
orzeka:
zmienia zaskarżone orzeczenie w pkt. 1 w ten sposób, że pkt 1 otrzymuje brzmienie: ?Uznaje obwinioną adwokat A.N. winną tego, że nienależycie czuwała nad biegiem spraw, w ten sposób, że będąc pełnomocnikiem z urzędu J.M. działającej jako kurator M.M., w sprawie dot. skarg na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, składając środki odwoławcze w sprawach oznaczonych sygnaturami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu: II SA/OP 438/14, II SA/OP 439/14, II SA/OP 440/14, II SA/OP 567/14, II SA/OP 558/14 nie upewniła się, w jakiej dacie zaskarżona decyzja została doręczona J.M., i złożyła skargi po upływie przewidzianego prawem terminu, nie zawierając w nich wniosku o przywrócenie terminu, tj. przewinienia dyscyplinarnego z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, i za to na podstawie art. 81 ust. 1 pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierza obwinionej adw. A.N. karę upomnienia?,
w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie.
UZASADNIENIE
Orzeczeniem z dnia 23 października 2017 r. w sprawie SD 1/17, Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Opolu uznał adw. A.N., za winną tego, że jako pełnomocnik z urzędu J.M., działającej jako kurator M.M., nienależycie czuwała nad biegiem spraw dotyczących skarg na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, składając środki odwoławcze w sprawach oznaczonych sygnaturami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu: II SA/OP 438/14, II SA/OP 439/14, II SA/OP 440/14, II SA/OP 567/14, II SA/OP 558/14, nie upewniwszy się, w jakiej dacie zaskarżona decyzja została doręczona J.M., złożyła skargi po upływie przewidzianego prawem okresu, bez złożenia wniosku o przywrócenie terminu, tj. przewinienia dyscyplinarnego z § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu w zw. z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze, i za to na podstawie art. 80 i art. 81 ust. 1 pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył jej karę upomnienia.
W punkcie 2 orzeczenia, na podstawie art. 95l ust. 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze oraz § 1 ust. 3 uchwały nr 16/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 21 marca 2017 r. dotyczącej określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego odstąpił od obciążania obwinionej kosztami postępowania.
Orzeczenie zaskarżyli:
pełnomocnik z urzędu pokrzywdzonej J.M., w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając: rażącą niewspółmierność kary, nieuwzględnienie przy orzekaniu faktu poniesienia przez pokrzywdzoną szkody majątkowej ? z wnioskiem o zmianę orzeczenia przez wymierzenie obwinionej kary nagany, ewentualnie kary pieniężnej,
J.M. osobiście i kurator M.M. T.R., w części dotyczącej ustalenia osób pokrzywdzonych, z wnioskiem o ustalenie, że w sprawach: II SA/OP 439/14 oraz II SA/OP 558/14 pokrzywdzoną jest J.M. zaś w pozostałych M.M., reprezentowany przez kuratora w osobie J.M., a nadto o nakazanie obwinionej naprawienia szkody i zwrotu poniesionych kosztów korespondencji, rozmów telefonicznych, przejazdów na posiedzenia i spotkania stron, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
Zarzuty i wnioski zawarte w obu odwołaniach nie zasługują na uwzględnienie. Jednakże zdaniem sądu II instancji, w opisie przypisanego obwinionej czynu, należało dokonać korekty, przez wskazanie jako podstawy odpowiedzialności dyscyplinarnej art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
W zaskarżonym orzeczeniu błędnie wskazano jako podstawę tej odpowiedzialności wyłącznie § 49 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, zaś art. 80 w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze został podany tylko jako podstawa wymiaru kary.
Zawarty w osobistym odwołaniu J.M. zarzut, jakoby pokrzywdzonym w sprawie był także jej niepełnosprawny syn, którego ona reprezentowała w postępowaniu przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym i Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w sprawach II SA/OP 439/14, II SA/OP 440/14 i II SA/OP 567/14, nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd I instancji nie dopuścił do udziału w sprawie aktualnego kuratora M.M. ? T.R., uznając, że uczestnikiem niniejszego postępowania jest wyłącznie J.M., która występowała jako strona i jako kurator M.M. w sprawach, będących przedmiotem niniejszego postępowania. To ona złożyła doniesienie i popierała oskarżenie przed sądem I instancji, w związku z czym tylko ona jest pokrzywdzoną w niniejszej sprawie.
Zarzut dotyczący pominięcia żądania naprawienia szkody i zwrotu kosztów związanych z prowadzoną sprawą, okazał się całkowicie chybiony. Skarżąca nie wykazała, by na skutek błędów obwinionej poniosła konkretną szkodę majątkową, nie przedstawiła na te okoliczność żadnego dowodu. Nie wiadomo, czy skargi odrzucone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny były merytorycznie uzasadnione. Ewentualne, niedające się usunąć wątpliwości w tym zakresie, należy zgodnie z art. 5 § 2 k.p.k. rozstrzygać na korzyść obwinionego. Droga do dochodzenia ewentualnego odszkodowania w postępowaniu cywilnym pozostaje wciąż otwarta.
Również zarzut rażącej niewspółmierności kary należy uznać za nieuzasadniony. Sąd I instancji wymierzył obwinionej karę upomnienia i z takim orzeczeniem należało się zgodzić. Obwiniona dotychczas nie była karana dyscyplinarnie. Popełniła błąd o charakterze proceduralnym, w sytuacji gdy regulacja ustawowa dotycząca terminu do złożenia skargi przez pełnomocnika wyznaczonego z urzędu nie była w przedmiotowej sprawie oczywista, o czym najlepiej świadczy, konieczność wypowiedzenia się w tym względzie w podobnej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. W postępowaniu obwinionej nie sposób doszukać się złej woli. Brak stosownej wiedzy w przedmiocie obowiązującej linii orzeczniczej po stronie obwinionej stał się przyczyną, która doprowadziła do tego, że pokrzywdzona nie mogła skorzystać z wyższej instancji przy rozpoznaniu jej spraw. Dostępny materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, że pokrzywdzona poniosła z tego tytułu szkodę materialną. W tej sytuacji kara upomnienia wymierzona obwinionej nie może być uznana za rażąco niewspółmiernie łagodną.
Mając powyższe na uwadze, zaskarżone orzeczenie po dokonaniu zmiany w zakresie podstawy prawnej odpowiedzialności dyscyplinarnej, Wyższy Sąd Dyscyplinarny utrzymał w mocy.