Orzeczenie WSD z dnia 20 maja 2017 r.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 95h ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze Wyższy Sąd Dyscyplinarny rozpoznaje sprawę w granicach odwołania, bierze jednak z urzędu pod rozwagę naruszenie prawa materialnego oraz rażące naruszenie przepisów o postępowaniu.
W niniejszej sprawie w ocenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego doszło do rażącego naruszenia przepisów postępowania poprzez pozbawienie obwinionej prawa do obrony. Mianowicie obwiniona przed rozprawą zaplanowaną na dzień 2 grudnia 2015 roku nadesłała w dniu 30 listopada 2015 roku odręczne pismo zarejestrowane tego dnia przez ORA w Toruniu. W piśmie tym wbrew pisemnemu uzasadnieniu sądu dyscyplinarnego I instancji obwiniona wyraźnie wniosła o odroczenie rozprawy wyznaczonej na dzień 2 grudnia 2015 roku i usprawiedliwiła swoją nieobecność załączonym zaświadczeniem lekarskim. Wprawdzie zaświadczenie to nie zostało wystawione przez lekarza sądowego, ale wymóg ten w sprawach wszczętych po dniu 25 grudnia 2014 roku, tj. po wejściu w życie noweli ustawy ? Prawo o adwokaturze z dnia 7 listopada 2014 roku już nie istniał.
Przyjmując zatem najbardziej niekorzystną interpretację pojęcia ?wszczęcia postępowania dyscyplinarnego? z art. 6 ustawy z dnia 7 listopada 2014 roku o zmianie ustawy ? Prawo o adwokaturze oraz niektórych innych ustaw, to pierwsze pismo w sprawie skierowane przez pokrzywdzonego datowane jest na 17 marca 2015 roku, a zarejestrowane w ORA w Toruniu w dniu 30 marca 2015 roku, natomiast postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego (tj. rzeczywista data wszczęcia postępowania dyscyplinarnego) to 25 czerwca 2015 roku, a zatem pół roku po wejściu w życie znowelizowanego art. 93b ustawy ? Prawo o adwokaturze, który to przepis w sposób całkowicie autonomiczny reguluje kwestię usprawiedliwiania nieobecności przez obwinionego, a zatem nie miały w tej kwestii zastosowania regulacje zawarte w k.p.k.
Zgodnie z obowiązującym w niniejszej sprawie brzmieniem art. 93b ust. 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy na rozprawę, posiedzenie lub na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego nie wstrzymuje rozpoznania sprawy lub przeprowadzenia czynności, chyba że należycie usprawiedliwia oni swoja nieobecność, jednocześnie wnosząc o odroczenie lub przerwanie rozprawy lub posiedzenia lub o nieprzeprowadzanie czynności przed rzecznikiem, albo sąd dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny z ważnych przyczyn uzna ich obecność za konieczną. Natomiast zgodnie z art. 93b ust. 5 ustawy ? Prawo o adwokaturze należyte usprawiedliwienie niestawiennictwa obwinionego lub jego obrońcy na rozprawie lub na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego wymaga wskazania i uprawdopodobnienia wyjątkowych przyczyn, zaś w przypadku choroby ? przedstawienia zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego niemożność stawienia się na wezwanie lub zawiadomienie organu prowadzącego postępowanie.
Wprawdzie w załączonym zaświadczeniu lekarskim w rubryce nr 15 widnieje cyfra ?2?, co wskazuje, że w zaleceniach lekarskich nie było wskazania do tego, aby chora musiała leżeć, niemniej zostało ono wystawione na ponad 10 dni, a wszelkie wątpliwości w tym zakresie należało rozstrzygnąć na korzyść obwinionej. Naruszenie, do jakiego doszło w tym zakresie, było tym bardziej istotne, że to właśnie na rozprawie w dniu 2 grudnia 2015 roku zostali przesłuchani pokrzywdzony oraz kluczowy świadek. Niczego w tej materii nie zmienia okoliczność, iż na kolejną rozprawę obwiniona się nie stawiła i nie wnosiła o jej odroczenie, skoro do przesłuchania kluczowych osób w sprawie doszło pod jej nieobecność.
Dodatkowo można na marginesie wskazać, iż sąd Iinstancji poszerzając podstawę prawną zarzutu stawianego obwinionej o przepisy § 1 ust. 2 i 3 ZZEAiGZ, powinien był o tym fakcie uprzednio poinformować strony (w tym obwinioną), co umożliwiłoby urealnienie prawa do obrony, albowiem w przeciwnym wypadku doszło również do naruszenia art. 6 w zw. z art 399 § 1 w zw. z art. 16 § 1 k.p.k. w zw. z art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze (prawa do obrony).
W tym stanie rzeczy koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, w trakcie którego zachowane zostaną gwarancje prawa do obrony przysługujące obwinionej.