Orzeczenie WSD z dnia 16 listopada 2019 r.

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. X z odwołania obwinionego od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Wałbrzychu z dnia 9 lipca 2019 r., SD 1/19,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze
orzeka:
utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Wałbrzychu z dnia 9 lipca 2019 r.,
na podstawie art. 95l ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z pkt. 1 lit. c uchwały nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego obciąża obwinionego zryczałtowanymi kosztami postępowania za drugą instancję w wysokości 1.000 zł na rzecz Naczelnej Rady Adwokackiej.
UZASADNIENIE
Orzeczeniem z dnia 9 lipca 2019 r. Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu po rozpoznaniu sprawy dyscyplinarnej adw. X obwinionego, o to, że w dniu 30 czerwca 2015 r. w Wałbrzychu, będąc adwokatem Izby Adwokackiej w Wałbrzychu, dopuścił się zachowania sprzecznego z prawem w ten sposób, że na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki Volkswagen Passat o nr rejestracyjnym [?], nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania w postaci decyzji Prezydenta Miasta Wałbrzycha z dnia 7 kwietnia 2015 r. [?], tj. przewinienia dyscyplinarnego przewidzianego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 180a k.k. w zw. § 1 ust. 2 i 3 oraz § 4 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, i za to na podstawie art. 80 w zw. z art. 81 ust. 1 pkt 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył obwinionemu adw. X karę dyscyplinarną nagany.
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu, orzekając w niniejszej sprawie ustalił następujący stan faktyczny.
Obwiniony adw. X posiadał prawo jazdy o nr [?] uprawniające go do prowadzenia pojazdów kat. B. Komendant Wojewódzki Policji we Wrocławiu wnioskiem z dnia 14 listopada 2014 r. zwrócił się do prezydenta Miasta Wałbrzycha o wszczęcie postępowania w celu sprawdzenia kwalifikacji do prowadzenia pojazdów z uwagi na przekroczenie 24 punktów karnych z tytułu popełnionych wykroczeń drogowych. Z uwagi na powyższe Prezydent Miasta Wałbrzycha zawiadomieniem z dnia 1 grudnia 2014 r. wszczął w stosunku do adw. X postępowanie w zakresie sprowadzenia kwalifikacji do prowadzenia pojazdów. Następnie Prezydent Miasta Wałbrzycha decyzją z dnia 30 grudnia 2014 r. skierował obwianego na kontrolę sprawdzenia kwalifikacji w formie egzaminu państwowego. W dniu 3 kwietnia 2015 r. obwiniony przystąpił do egzaminu sprawdzającego i uzyskał wynik negatywny z części praktycznej, co skutkowało stwierdzeniem, iż obwiniony utracił kwalifikacje do prowadzenia pojazdów. Z uwagi na powyższe Decyzją z dnia 7 kwietnia 2015 r. o nr [?] cofnięto obwinionemu uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Obwiniony odwołaniem z dnia 29 kwietnia 2015 r. w ustawowym terminie zaskarżył powyższą decyzję, wnosząc o jej uchylenie oraz o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności. Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 21 maja 2015 r. o nr [?] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Przedmiotowa decyzja poprzez podwójne awizowanie została uznana za doręczoną w dniu 29 czerwca 2015 r. pełnomocnikowi obwinionego J.S. Tak więc przedmiotowa decyzja stała się prawomocna i ostateczna w dniu 29 czerwca 2015 r. (?)
W dniu 30 czerwca 2015 r. w Wałbrzychu, obwiniony, prowadząc na drodze publicznej samochód marki Volkswagen Passat o nr. rej. [?] został zatrzymany do kontroli drogowej, w wyniku której ustalono, iż X ma cofnięte uprawienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Postanowieniem z dnia 2 lipca 2015 r. postawiono obwinionemu zarzut, iż w dniu 30 czerwca 2015 r. w Wałbrzychu, na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki Volkswagen Passat o nr. rej. [?], nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdów, tj. o czyn z art. 180a k.k. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, Wydział II Karny, wyrokiem z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie II K 904/15 umorzył warunkowo postępowanie w stosunku do obwinionego. Następnie wyrok ten został utrzymany przez Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2016 r., IV Ka 182/16. (?)
Obwiniony w dniu 30 lipca 2017 r. zdał z wynikiem pozytywnym ponowny kwalifikacyjny egzamin państwowy. (?)
Od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Wałbrzychu i wyżej ustalonego stanu faktycznego obwiniony wniósł w ustawowym terminie odwołanie, zaskarżając je w całości, zarzucając: niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy poprzez bezzasadne pominięcie dowodu z przesłuchania świadka J.S. i w związku z tym błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że w sposób świadomy i zawiniony kierował samochodem w dniu 30 czerwca 2015 r. Następnie obwiniony wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania i uzupełnienie materiału dowodowego oraz na poparcie swoich twierdzeń wskazał, że w trakcie postępowania szczegółowo uzasadnił wniosek i potrzebę przesłuchania świadka J.S., który był jego pełnomocnikiem w postępowaniu administracyjnym dotyczącym orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów. Sąd dyscyplinarny I instancji oddalił ten wniosek dowodowy, a skutkiem tego jest zarzut obwinionego ? niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny na rozprawie odwoławczej w dniu 8 grudnia 2018 r. rozpatrzył, a następnie, uwzględniając stanowisko Rzecznika Dyscyplinarnego na podstawie art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 95 ustawy ? Prawo o adwokaturze, oddalił wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka J.S. ? z uwagi na okoliczność, że złożony wniosek nie miał znaczenia dla toczącego się postępowania.
Rozpoznając odwołanie obwinionego i wobec stwierdzenia z urzędu tego, że orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Wałbrzychu z dnia 20 listopada 2018 r. (SD 2/17), nie spełnia wymogów wynikających z art. 413 § 1 pkt 4 w zw. z art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. (stosowanych odpowiednio w postępowaniu dyscyplinarnym), bowiem nie zawierało prawidłowo określonej kwalifikacji prawnej czynu (norm etyki zawodowej określonej w Zbiorze Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu), którego popełnienie zarzucano obwinionemu, z tego względu orzeczenie przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny zostało uchylone, a sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania.
Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu ponownie rozparzył przedmiotową sprawę i orzeczeniem z dnia 9 lipca 2019 r. uznał obwinionego adw. X winnym tego, że w dniu 30 czerwca 2015 r. w Wałbrzychu, będąc adwokatem Izby Adwokackiej w Wałbrzychu, dopuścił się zachowania sprzecznego z prawem w ten sposób, że na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki Volkswagen Passat o nr. rejestracyjnym [?], nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania w postaci decyzji Prezydenta Miasta Wałbrzycha z dnia 7 kwietnia 2015 r. o nr [?], tj. przewinienia dyscyplinarnego przewidzianego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 180a k.k. w zw. § 1 ust. 2 i 3 oraz § 4 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu, i wymierzył obwinionemu karę dyscyplinarną nagany oraz obciążył kosztami postępowania na podstawie ? wskazując podstawę, na jakiej to uczynił.
Odwołanie od powyższego orzeczenia w ustawowym terminie złożył obwiniony, zarzucając orzeczeniu niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności przez pominiecie dowodu z przesłuchania w charakterze świadka J.S. i w związku z tym błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że obwiniony w sposób świadomy i zawiniony kierował samochodem w dniu 30 czerwca 2015 r. Podkreślenia wymaga fakt, że w odwołaniu z dnia 26 września 2019 r. obwiniony nie wskazał nowych okoliczności, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosku w przedmiocie przesłuchania świadka J.S.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
Zaskarżone rozstrzygnięcie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Wałbrzychu z dnia 9 lipca 2019 r. spełnia wymogi wynikające z art. 413 § 1 pkt 4 oraz art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.
Jak prawidłowo wskazał Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu wina obwinionego wynika z naruszenia przez niego porządku prawnego poprzez zaniechanie stosowania się do prawomocnej i funkcjonującej w obrocie prawnym decyzji Prezydenta Miasta o cofnięciu mu uprawnień do kierowania pojazdami, która została orzeczona prawomocnym wyrokiem warunkowo umarzającym postępowanie karne. Prawomocne ustalenia w przedmiocie naruszenia treści art. 180a k.k. są wiążące dla Sądu Dyscyplinarnego.
Obwiniony sam wniósł odwołanie wraz z wnioskiem o uchylenie rygoru klauzuli natychmiastowej wykonalności od prawomocnej decyzji Prezydenta Miasta Wałbrzycha o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. Posiadał on zatem wiedzę, że nie powinien poruszać się pojazdami mechanicznymi, a czyniąc to podlega odpowiedzialności karnej oraz dyscyplinarnej. Obwiniony jako adwokat powinien mieć zatem świadomość, że jego zachowanie polegające na poruszaniu się pojazdami mechanicznymi będzie skutkowało wypełnieniem znamion czynu z art. 189a k.k. Taką też świadomość zdaniem Sądu posiadał lub winien był posiadać, wsiadając za kierownicę w dniu 30 czerwca 2015 r.
Podsumowując, obwiniony dopuścił się zachowania sprzecznego z prawem w ten sposób, że na drodze publicznej prowadził pojazd mechaniczny marki Volkswagen Passat o nr. rejestracyjnym [?], nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania w postaci decyzji Prezydenta Miasta Wałbrzycha z dnia 7 kwietnia 2015 r. o nr [?], tj. przewinienia dyscyplinarnego przewidzianego w art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 180a k.k. w zw. § 1 ust. 2 i 3 oraz § 4 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu. Zachowanie obwinionego jest nie tylko niezgodne z prawem, ale również naruszające zasady etyki, tj. godność i zaufanie do zawodu adwokackiego.
Zważywszy na powyższe, zdaniem Wyższego Sądu Dyscyplinarnego ustalony przez Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu stan faktyczny jest prawidłowy, a wymierzona kara nagany adekwatna i proporcjonalna do stopnia zawinienia. Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Wałbrzychu prawidłowo wyważył okoliczności obciążające i łagodzące towarzyszące niniejszej sprawie. W szczególności prawidłowo ocenił, że stopień szkodliwości zarzucanego przewinienia obwinionego jest znaczny, bowiem ujawnia brak poszanowania przez obwinionego natychmiast wykonalnych i prawomocnych decyzji zmierzających do zachowania bezpieczeństwa w ruchu lądowym. W odniesieniu do wymierzonej obwinionemu kary dyscyplinarnej podkreślić należy, że Sąd Najwyższy w swoich wyrokach wskazuje, że ?istotą rozstrzygania o karze w postępowaniu dyscyplinarnym jest wszak nie nieokreślone bliżej jej stopniowanie, ale, przy uwzględnieniu przewidzianego prawem katalogu kar, wymierzenie kary sprawiedliwej, odpowiadającej wadze przewinienia i stopniowi winy sprawcy, spełniającej cele w zakresie prewencji indywidualnej, jak i szerszego oddziaływania? (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2017 r., SNO 42/17).
W judykaturze Sądu Najwyższego, przyjmuje się, że w przypadku wymiaru kary dyscyplinarnej odpowiednie zastosowanie znajdują dyrektywy wymiaru kary określone w kodeksie karnym. W orzecznictwie podkreśla się także, że przy wyborze kary dyscyplinarnej uwzględnia się tzw. szkodliwość korporacyjną przewinienia służbowego, jaką w rozumieniu powszechnego prawa karnego stanowi szkodliwość społeczna, uzupełniona elementami szkodliwości mierzonej wobec środowiska zawodowego, w którym adwokat pozostaje, z uwzględnieniem ochrony autorytetu wymiaru sprawiedliwości. Rozmiar tej szkodliwości kształtują także czynniki podmiotowe dotyczące obwinionego, rozmiar szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu oraz rodzaj i znaczenie naruszonych reguł (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2011 r., SNO 31/11; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2016 r., SNO 42/16). Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 kwietnia 2004 r., SDI 14/04, wskazał, że przesłanki brane pod uwagę podczas wymierzania kary dyscyplinarnej są instrumentem służącym także ochronie publicznego zaufania do zawodu adwokata i osób, które go wykonują. Zaufanie to może zapewnić tylko godne wykonywanie przez adwokata obowiązków zawodowych, w sposób zgodny zarówno z prawem, jak i z obowiązującymi w środowisku zasadami etyki zawodowej.
Podkreślenia wymaga, że kara nagany to jedna z najniższych z kar dyscyplinarnych, a na jej wymiar miały wpływ okoliczności łagodzące, tj. brak uprzedniej karalności oraz okoliczności popełnienia czynu, tj. późne godziny wieczorne, mały ruch uliczny, incydentalny charakter czynu oraz odzyskanie uprawnień na skutek zdanego ponownie egzaminu. Zważywszy na powyższe, wymierzona kara nagany jest adekwatna i proporcjonalna do zarzucanego czynu.
O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 95l ustawy ? Prawo o adwokaturze oraz uchwały nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego.
Z tegoż względu zaskarżone orzeczenie należało utrzymać w mocy.