Orzeczenie WSD z dnia 16 listopada 2019 r.

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. R.R. z odwołania Ministra Sprawiedliwości oraz obrońcy obwinionego od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Częstochowie z dnia 24 czerwca 2019 r., SD 13/18,
na podstawie art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z art. 437 § 1 k.p.k.
orzeka:
uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Dyscyplinarnemu Izby Adwokackiej w Częstochowie.
UZASADNIENIE
Adwokat R.R. został obwiniony o to, że dopuścił się następujących przewinień dyscyplinarnych.
W dniu 3 sierpnia 2016 r. zamieścił na portalu społecznościowym Facebook wpis o treści ?Adwokaci IA Warszawa, którzy głosowali na adw. M.M. podczas wyborów na delegatów na Krajowy Zjazd Adwokatury [kwiecień 2016 r.], jeśli mieli świadomość postępowania karnego o oszustwo prowadzone przeciwko adw. M.M. trudno określić, jak zdemoralizowane kreatury. Żaden bowiem normalny i uczciwy adwokat o właściwym kręgosłupie moralnym nie oddałby głosu na adwokata, na którym ciąży tak poważny zarzut, a materiał dowodowy jest tak obciążający (?) Wybranie na delegata adw. M.M. tylko potwierdza, jak bardzo wielu adwokatów IA Warszawa jest układowo zdemoralizowanych?, w którym to wpisie sformułowanie ?zdemoralizowane kreatury? zawiera obraźliwe określenie w stosunku do pokrzywdzonej adwokat M.S., tj. o czyn wypełniający znamiona przewinienia dyscyplinarnego z art. 80 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z § 1 ust. 2 i § 3 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.
Orzeczeniem z dnia 24 czerwca 2019 r. Sąd Dyscyplinarny Częstochowsko-Piotrkowskiej Izby Adwokackiej w sprawie SD 13/18 uznał obwinionego adwokata R.R. za winnego zarzucanego mu czynu z tą zmianą, że wyeliminował z opisu czynu działanie w stosunku do pokrzywdzonej M.S. i za to na podstawie art. 81 ust. 1 pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wymierzył mu karę upomnienia oraz na podstawie art. 95I ust. 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze w zw. z pkt. 2 uchwały nr 23/2017 Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 1 lipca 2017 r. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego zwolnił adwokata R.R. od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania w całości.
Sąd Dyscyplinarny w uzasadnieniu orzeczenia nie uznał za wiarygodne pisemnych wyjaśnień złożonych przez adwokata R.R. w zakresie, w jakim wskazał on, że nie jest autorem przedmiotowego wpisu na portalu społecznościowym Facebook, ponieważ nigdy nie posiadał i nie posiada konta na tym portalu. Sąd wskazał, że z wpisów zamieszczonych na portalu społecznościowym Facebook datowanym od dnia 2 sierpnia 2016 r. (załącznik do aktu notarialnego z dnia 4 sierpnia 2016 r.) wynika, że osoba, która dokonywała wpisów zaznajomiona jest z bieżącymi sprawami adwokatury. Ponadto, przy rozpoczynającym te wpisy widoczna jest fotografia ich autora i porównując ją do wizerunku adw. R.R. znajdującego się na jego stronie internetowej [?], zdaniem Sądu, nie ulega wątpliwości, że to adw. R.R. jest autorem wpisu. Wyjaśnienia obwinionego uznał Sąd za niewiarygodne również z tego względu, że adw. R.R. pozostawał całkowicie bierny wobec istniejących na portalu społecznościowym Facebook wpisów, sygnowanych jego imieniem i nazwiskiem w sytuacji, gdy najpóźniej do dnia 28 marca 2018 r. mógł mieć świadomość podjęcia w tej sprawie czynności Rzecznika Dyscyplinarnego. Sąd ocenił zatem, że zgodnie z podstawowymi zasadami doświadczenia życiowego nie sposób przyjąć, że aktywny zawodowo adwokat tolerowałby znany mu i godzący w podstawy wykonywania przez niego zawodu zaufania publicznego fakt ?kradzieży wizerunku? na portalu społecznościowym i dokonywania w jego imieniu nieautoryzowanych wpisów, które w konsekwencji powodowałyby co najmniej zainicjowanie przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego. Normalną reakcją, zdaniem Sądu, szczególnie w przypadku profesjonalnego prawnika, powinno być zgłoszenie sprawy właściwym organom, zaś brak takiej reakcji stanowi podstawę na tyle nietypową, że w okolicznościach niniejszej sprawy zupełnie niewiarygodną, podlegającą eliminacji w procesie ustalania faktów.
Sąd wskazał również w uzasadnieniu, że nie uwzględnił wniosków dowodowych obrońcy obwinionego o zwrócenie się do podmiotu zarządzającego portalem Facebook o przekazanie danych dotyczących konta, z którego dokonano przypisanego wpisu pod kątem uzyskania odpowiednich danych o numerach IP powiązanych z konkretnymi wpisami, a następnie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego informatyka na okoliczność adresu, pod którym znajdowało się urządzenie, albowiem dowód ten jest niemożliwy do przeprowadzenia i niecelowy, zmierzający wyłącznie do przedłużenia postępowania.
Nie uwzględnił również Sąd wniosku obrońcy obwinionego o zbadanie poczytalności obwinionego, wskazując, że materiał dowodowy, poza samym wnioskiem obrońcy, nie nasuwa jakichkolwiek uzasadnionych wątpliwości w tym zakresie.
Odwołanie od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Częstochowsko-Piotrkowskiej Izby Adwokackiej wniósł obrońca obwinionego, zarzucając naruszenie:
art. 413 § 1 pkt 6 i § 2 pkt 1 w zw. z art. 5 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez niewskazanie kwalifikacji prawnej czynu, za który skazano adw. R.R. i niezamieszczenie w orzeczeniu skazującym podstawy prawnej skazania, pomimo jednoznacznego obowiązku w tym zakresie, a tym samym naruszenie prawa do obrony obwinionego oraz wyłączenie możliwości weryfikacji przez sąd II instancji prawidłowości orzeczenia w płaszczyźnie materialnoprawnej oraz niewskazanie postaci winy przy opisie czynu przypisanego obwinionemu,
art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez wywiedzenie wniosku, że adw. R.R. zamieścił inkryminowane wpisy na portalu społecznościowym Facebook, z okoliczności, iż miał pozostawać całkowicie bierny wobec istniejących na portalu wpisów sygnowanych jego imieniem i nazwiskiem, pomimo tego, że okoliczność ta (bierność wobec wpisów) nie ma podstawy w materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy przed Sądem Dyscyplinarnym, co skutkowało błędnym ustaleniem stanu faktycznego sprawy w zakresie osoby sprawcy, która zamieściła przedmiotowe wpisy i w konsekwencji bezpodstawnym uznaniu adw. R.R. za winnego zarzucanego mu czynu,
art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez dokonanie ustaleń faktycznych, pomimo nieprzeprowadzenia dowodów na rozprawie, w tym w szczególności oględzin strony internetowej prowadzonej przez adw. R.R. w zakresie wizerunku ujawnionego w zakładce pod adresem [?] celem porównania tego wizerunku ze zdjęciem widniejącym obok inkryminowanych wpisów, niewprowadzenia zgromadzonej dokumentacji do materiału dowodowego w inny sposób, np. poprzez odczytanie lub ujawnienie bez odczytywania w trybie art. 394 § 2 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, w tym w szczególności dokumentów będących podstawą wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego ? aktu notarialnego z dnia 4 sierpnia 2016 r., sporządzonego za repertorium A Nr 2320/2016 przez notariusz M.P. oraz załączonych do niego wydruków wpisów na portalu społecznościowym Facebook, a także pomimo nieujawnienia na rozprawie okoliczności będących podstawą dokonanych ustaleń faktycznych,
art. 89 pkt 2 ustawy ? Prawo o adwokaturze oraz art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez sprzeczne z zasadami logiki oraz zasadami prawidłowego rozumowania, a więc dowolne, a nie swobodne wnioskowanie z okoliczności, że porównanie zdjęcia wykorzystywanego przez osobę, która dokonywała inkryminowanych wpisów, ze zdjęciem adw. R.R. opublikowanym w zakładce prowadzonej przez niego strony internetowej pod adresem [?] (w domyśle ? wskazuje na to, że jest to ta sama osoba), w połączeniu z faktem, że osoba ta posiada rozeznanie w sprawach adwokatury, prowadzi do wniosku, ze nie ulega wątpliwości, aby to adwokat R.R. był autorem inkryminowanych treści, podczas gdy zdjęcie, które wykorzystano w profilu osoby publikującej przedmiotowe wpisy było zdjęciem publicznym dostępnym w internecie, choćby na stronie internetowej adwokata R.R., w rzeczonej zakładce, a dodatkowo ? zasady doświadczenia życiowego pozwalają na przyjęcie, że nie jest on jedyną osobą z dostępem do internetu, która posiada wiedzę na temat spraw adwokatury, zatem okoliczności te nie pozwalają na dokonanie jednoznacznych i stanowczych ustaleń w zakresie sprawstwa obwinionego, co skutkowało błędnym ustaleniem stanu faktycznego sprawy w zakresie sprawstwa obwinionego, tj. dokonania przez niego i publikacji inkryminowanych wpisów, co z kolei doprowadziło do bezpodstawnego uznania obwinionego za winnego zarzucanego mu czynu,
art. 170 § 3 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez niewydanie przez sąd I instancji postanowienia w przedmiocie dopuszczenia lub oddalenia wniosków dowodowych obrońcy obwinionego sformułowanych w piśmie z dnia 31 stycznia 2019 r. pt. ?Odpowiedź na wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego?, przy całkowitym pominięciu w rozważaniach uzasadnienia orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego faktu, że wniosek dowodowy sformułowany w punkcie II ppkt. 1-2 dotyczył, oprócz numerów IP urządzeń, z których dokonywano czynności na profilu społecznościowym o nazwie ?R.R.?, także innych okoliczności pozwalających na identyfikację osoby, która dokonała inkryminowanych wpisów, co skutkowało błędnym ustaleniem stanu faktycznego sprawy w zakresie osoby, która zamieściła przedmiotowe wpisy i w konsekwencji bezpodstawnym uznaniem adw. R.R. za winnego zarzucanego mu czynu,
art. 170 § 1 pkt 4 i 5 k.p.k. w zw. art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez nieprzeprowadzenie dowodów wnioskowanych przez obrońcę obwinionego w piśmie z dnia 31 stycznia 2019 r. pt. ?Odpowiedź na wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego?, pomimo tego, że dowody te dały się przeprowadzić, okoliczności, których dotyczyły, miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie ustalenia sprawstwa, zatem wnioski dowodowe, wbrew twierdzeniom uzasadnienia, nie zmierzały jedynie do przedłużenia sprawy, również z tego powodu, że zostały sformułowane w odpowiedzi obrońcy na wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego złożonej w ustawowym terminie 31 stycznia 2019 r., zatem pięć miesięcy przed wydaniem orzeczenia przez sąd I instancji, co skutkowało błędnym ustaleniem stanu faktycznego sprawy w zakresie sprawstwa obwinionego, tj. dokonania przez niego publikacji inkryminowanych wpisów, co z kolei doprowadziło do bezpodstawnego uznania obwinionego za winnego zarzucanego mu czynu,
art. 202 § 1 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów na okoliczność poczytalności obwinionego w chwili, w której miał popełnić zarzucony mu czyn, oraz weryfikacji jego aktualnego stanu zdrowia psychicznego w celu ustalenia, czy stan zdrowia psychicznego obwinionego pozwalał mu na udział w postępowaniu dyscyplinarnym oraz prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny zarówno na etapie dochodzenia dyscyplinarnego, jak i po skierowaniu wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przed Sądem Dyscyplinarnym, pomimo tego, że zarówno sam obwiniony, jak i jego obrońca, podnosili kwestię złego stanu psychicznego obwinionego, na poparcie czego obwiniony przedstawił paragony fiskalne, uprawdopodobniając odbywanie leczenia psychiatrycznego, zatem zaistniały uzasadnione wątpliwości co do jego stanu psychicznego, co mogło mieć wpływ na ustalenie wypełnienia znamion strony podmiotowej deliktu dyscyplinarnego, a także skutkowało naruszeniem gwarancji obwinionego w zakresie realizacji prawa do obrony.
Stawiając powyższe zarzuty, obrońca obwinionego wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Dyscyplinarnemu Częstochowsko-Piotrkowskiej Izby Adwokackiej do ponownego rozpoznania.
Odwołanie od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Częstochowsko-Piotrkowskiej Izby Adwokackiej wniósł Minister Sprawiedliwości, zarzucając obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4, art. 7, art. 92, art. 170 i art. 405 k.p.k. oraz art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, poprzez niezbadanie wszelkich okoliczności sprawy, wydanie orzeczenia bez zebrania całokształtu materiału dowodowego, bezpodstawne oddalenie wniosku dowodowego obwinionego i niesprawdzenie okoliczności faktycznych przed wydaniem orzeczenia.
Stawiając powyższe zarzuty, Minister Sprawiedliwości wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Dyscyplinarnemu Częstochowsko-Piotrkowskiej Izby Adwokackiej do ponownego rozpoznania.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje.
Odwołania obrońcy obwinionego oraz Ministra Sprawiedliwości zasługują na uwzględnienie.
Zasadny jest zarzut zawarty w odwołaniu obrońcy obwinionego naruszenia przez Sąd Dyscyplinarny art. 413 § 1 pkt 6 i § 2 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, albowiem wbrew treści cytowanego przepisu sąd orzekający nie wskazał w orzeczeniu zastosowanych przepisów ustawy karnej i kwalifikacji prawnej czynu, za który obwiniony został skazany.
Stosownie do art. 413 § 1 pkt 6 k.p.k. powinnością? sądu jest wskazanie zastosowanych przepisów ustawy karnej. Dotyczy to nie tylko podstawy wymiaru kary, środka karnego, środka kompensacyjnego lub przepadku (przy wyroku skazującym), ale również? wskazania podstawy skazania i nie jest prawidłowe takie zredagowanie wyroku, w którym podstawa skazania jest pomijana. Każdy z tych elementów powinien być? w wyroku wyraźnie przytoczony, co najwyżej z użyciem zwrotu odsyłającego: ?na podstawie (lub na mocy) powołanego przepisu?, powinność? ta wynika bowiem wyraźnie z art. 413 § 1 k.p.k., a jest to dodatkowo uzasadnione potrzebami postepowania wykonawczego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 25 lipca 1991 r., II AKr 70/91; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 czerwca 2002 r., II AKa 201/02). Powinność? wskazania przepisów ustawy odnosi się? do każdego orzeczenia zawartego w wyroku, a zatem zarówno do podstawy uznania oskarżonego za winnego (kwalifikacji prawnej czynu przypisanego), jak tez? podstawy wymiaru kary temu oskarżonemu, orzeczenia środka karnego, środka kompensacyjnego, przepadku, podstaw zastosowania środków probacyjnych (w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, warunkowego umorzenia postepowania), podstawy prawnej orzeczenia o dowodach rzeczowych, zaliczenia na poczet orzeczonej kary środków zapobiegawczych, orzeczenia o kosztach postepowania itd. W kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu (w podstawie skazania) należy wskazać? wszystkie przepisy ustawy karnej, pod które czyn ten podpada.
Sąd I instancji, uznając obwinionego R.R. za winnego zarzucanego mu czynu, eliminując z opisu czynu działanie w stosunku do pokrzywdzonej M.S., nie wskazał zastosowanych przepisów ustawy karnej i kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu, a jedynie podstawę prawną wymiaru kary. Jest to zatem uchybienie przepisom postępowania, które nakazuje uchylenie orzeczenia do ponownego rozpoznania, którego sąd wyższej instancji nie może konwalidować.
Zasadny jest zarzut zawarty w odwołaniu obrońcy obwinionego naruszenia przepisu art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze oraz związany z nim zarzut naruszenia art. 92 k.p.k. zawarty w odwołaniu Ministra Sprawiedliwości.
Przepis art. 410 k.p.k. zawiera dyrektywe? okres?laja?ca? te? materie?, kto?ra ma stanowic? podstawe? wyroku zamykaja?cego gło?wne i najwaz?niejsze stadium poste?powania karnego. W orzecznictwie podkreśla się, z?e przepis art. 410 k.p.k. zamieszczony w rozdziale 47 k.p.k. zatytułowanym ?Wyrokowanie? nie pozostawia cienia wa?tpliwos?ci co do tego, z?e normuje wymagania odnosza?ce sie? do merytorycznych przesłanek takiej włas?nie postaci kon?cowego rozstrzygnie?cia, jakim jest wyrok, jak ro?wniez? co do tego, z?e chodzi w nim o okolicznos?ci ujawnione w toku rozprawy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2001 r., V KKN 443/99). Przepis art. 410 k.p.k. powinien byc? odczytywany w powia?zaniu z art. 92 k.p.k., w mys?l kto?rego ?podstawe? orzeczenia moz?e stanowic? tylko całokształt okolicznos?ci ujawnionych w poste?powaniu, maja?cych znaczenie dla rozstrzygnie?cia?. Przepis art. 92 k.p.k. dopełnia tres?ciowo przepis art. 410 k.p.k. poprzez konkretyzacje?, z?e podstawe? wyroku stanowic? maja? nie wszelkie (jakiekolwiek) okolicznos?ci ujawnione w toku rozprawy gło?wnej, lecz całokształt tych okolicznos?ci, kto?re maja? znaczenie dla rozstrzygnie?cia.
W świetle art. 410 k.p.k. sa?d moz?e opierac? swoje ustalenia faktyczne jedynie na tych dowodach, kto?re przeprowadził na rozprawie, w drodze bezpośredniego zetknie?cia sie? ze z?ro?dłami dowodowymi, lub które zostały na rozprawie ujawnione, a zatem na tych dowodach, kto?re sa? znane wszystkim członkom składu orzekającego, ale kto?re sa? znane ro?wniez? stronom poste?powania, do kto?rych strony, ich obron?cy i pełnomocnicy maja? doste?p i w odniesieniu do kto?rych strony miały moz?liwos?c? realizowania swoich procesowych uprawnien? (uczestniczenia w ich przeprowadzeniu, zapoznania sie? z ich tres?cia? oraz wypowiadania sie? co do niej, wnioskowania o przeprowadzenie innych dowodo?w celem wykazania tezy przeciwnej).
Tymczasem Sąd Dyscyplinarny, wbrew treści art. 410 k.p.k., nie ujawnił na rozprawie w dniu 24 czerwca 2019 r. dowodów, które poddał ocenie i na których oparł orzeczenie, wskazując na nie w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, w postaci załącznika do aktu notarialnego z dnia 4 sierpnia 2019 r., Rep. A Nr 2320/2016 sporządzonego przez notariusza M.P. i załączonych do niego wydruków z wpisów na portalu społecznościowym Facebook na stronie Polska Palestra oraz dowodu z oględzin strony internetowej prowadzonej przez obwinionego adwokata R.R. w zakresie wizerunku obwinionego ujawnionego pod adresem [?]. Tym samym sąd I instancji uchybił poprawnej ocenie dowodów, co spowodowane było nieujawnieniem na rozprawie dowodów, na których sąd się oparł, w sposób zgodny z procedurą gromadzenia i przeprowadzania dowodów.
Z zarzutem naruszenia przepisu art. 410 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze wiąże się również uzasadniony zarzut zawarty w odwołaniu Ministra Sprawiedliwości naruszenia przepisu art. 405 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze.
Komentowany przepis art. 405 § 2 k.p.k. przewiduje w sposo?b jednoznaczny zwia?zanie ujawnienia protokoło?w i dokumento?w, podlegaja?cych odczytaniu na rozprawie, kto?re nie zostały odczytane, z zamknie?ciem przewodu sa?dowego. Skutkiem tym obje?te są tylko takie protokoły i dokumenty, spos?ro?d wymienionych w art. 405 § 3 k.p.k., co do kto?rych zapadła pozytywna decyzja o ich dopuszczeniu, wydana na podstawie art. 352 § 2 lub art. 368 § 1 k.p.k. O ich ujawnieniu bez odczytywania zamieszcza sie? wzmianke? w protokole rozprawy, co naste?puje na zarza?dzenie przewodnicza?cego składu orzekaja?cego (argument z art. 366 § 1 k.p.k.). Nie jest przy tym konieczne wskazywanie poszczego?lnych protokoło?w i dokumento?w podlegaja?cych ujawnieniu na podstawie art. 405 § 2 k.p.k.
Sąd Dyscyplinarny nie zawarł w protokole rozprawy z dnia 24 czerwca 2019 r., na której nastąpiło zamknięcie przewodu sądowego, wzmianki o ujawnieniu dowodów, co do których zapadła pozytywna decyzja o ich dopuszczeniu i na których Sąd Dyscyplinarny oparł orzeczenie, a które składały się na podstawe? dowodowa? orzeczenia.
Zasadny jest również zarzut zawarty w odwołaniu Ministra Sprawiedliwości naruszenia przepisu art. 7 i art. 4 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze.
Przekonanie o wiarygodnos?ci jednych dowodo?w i niewiarygodnos?ci innych musi byc?: 1) poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy gło?wnej, w sposo?b podyktowany obowia?zkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), całokształtu okolicznos?ci sprawy (art. 410 k.p.k.), a takz?e 2) efektem rozwaz?enia wszystkich okolicznos?ci przemawiaja?cych zaro?wno na korzys?c?, jak i na niekorzys?c? oskarz?onego (art. 4 k.p.k.) oraz 3) wyczerpuja?co i logicznie, z uwzgle?dnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazan? wiedzy i dos?wiadczenia z?yciowego, przedstawione w uzasadnieniu wyroku (art. 424 k.p.k.) (zob. T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2014, t. I, s. 77; P. Hofman?ski, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2007, t. I, s. 73; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1974 r., Rw 618/74; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2007 r., II KK 20/07).
Sa?d Dyscyplinarny pomina?ł dowody istotne dla rozstrzygnie?cia o sprawstwie i winie obwinionego, bowiem wła?czył do podstawy ustalen? dowody nieujawnione, a nadto zaniechał sprawdzenia istotnych okoliczności faktycznych dotyczących wykazania, że obwiniony posiada konto na portalu Facebook, jest członkiem grupy Polska Palestra oraz że jest właścicielem konta, z którego dokonywano wpisów w grupie Polska Palestra oznaczonych jako R.R.
Chybiony jest zarzut zawarty w odwołaniu obrońcy obwinionego oraz w odwołaniu Ministra Sprawiedliwości naruszenia art. 170 § 3 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez niewydanie przez sąd I instancji postanowienia w przedmiocie dopuszczenia lub oddalenia wniosków dowodowych obrońcy obwinionego sformułowanych w piśmie z dnia 31 stycznia 2019 r. Na rozprawie w dniu 24 czerwca 2019 r. Sąd Dyscyplinarny wydał postanowienie o oddaleniu wniosków dowodowych obrońcy obwinionego zawartych w piśmie z dnia 31 stycznia 2019 r., wskazując jako podstawę prawną ich oddalenia, co do wniosków zawartych w punktach 1 do 3 przepis art. 170 § 1 pkt 4 i 5 k.p.k. w zw. z art. 95 n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze, zaś co [do] wniosków zawartych w punkcie 4 przepis art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze.
Sąd Dyscyplinarny wbrew jednak ugruntowanemu orzecznictwu Sądu Najwyższego oraz poglądom doktryny nie wskazał precyzyjnie w uzasadnieniu postanowienia o oddaleniu wniosków dowodowych, jakie konkretne okolicznos?ci zadecydowały o odsta?pieniu od przeprowadzenia wnioskowanego dowodu. Niedopuszczalne jest bowiem ograniczenie sie? w uzasadnieniu do powto?rzenia tres?ci ustawy, gdyz? w konsekwencji uniemoz?liwia to sa?dowi odwoławczemu dokonanie kontroli prawidłowos?ci rozstrzygnie?cia sa?du I instancji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 1977 r., V KR 84/77; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 kwietnia 2013 r., II AKa 106/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 lutego 2013 r., II AKa 7/13). W pis?miennictwie proponuje sie? ramowy układ elemento?w poprawnego uzasadnienia postanowienia o oddaleniu wniosku dowodowego jako 1) okres?lenie osoby, kto?ra złoz?yła wniosek dowodowy; 2) zwie?złe okres?lenie tezy wniosku dowodowego; 3) podanie tres?ci przepisu ustawy, be?da?cego podstawa? oddalenia wniosku dowodowego; 4) wyjas?nienie podstawy prawnej oddalenia wniosku; 5) wskazanie fakto?w i dowodo?w uzasadniaja?cych przyje?ta? podstawe? oddalenia wniosku dowodowego (D. Tarnowska, Wymagania formalne postanowienia oddalającego wniosek dowodowy w polskim procesie karnym, ?Prokuratura i Prawo? 2005, nr. 9, s. 7 i n.). Okoliczność, że Sąd Dyscyplinarny wskazał okoliczności, jakie zadecydowały o oddaleniu wniosków dowodowych obrońcy obwinionego w uzasadnieniu orzeczeniu, nie usuwa wadliwości postanowienia o oddaleniu wniosków dowodowych, wydanego na rozprawie w dniu 24 czerwca 2019 r.
Chybiony jest zarzut zawarty w odwołaniu obrońcy obwinionego naruszenia art. 202 § 1 k.p.k. w zw. z art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów na okoliczność poczytalności obwinionego w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu.
Przepisu art. 202 § 1 k.p.k. nie można rozumieć w ten sposób, że w każdej bez wyjątku sprawie należy obwinionego poddać badaniom psychiatrycznym, gdyż obowiązek skorzystania z tego dowodu powstaje wówczas, gdy w sprawie wystąpiły uzasadnione wątpliwości co poczytalności takiej osoby (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2016, SDI 68/15).
Słusznie Sąd Dyscyplinarny wskazał w uzasadnieniu orzeczenia, że nie istnieją jakiekolwiek uzasadnione wątpliwości co do poczytalności obwinionego, zaś obwiniony nie przedstawił dowodów, w tym dowodów z dokumentów wskazujących na istnienie jakichkolwiek stanów chorobowych, chorób psychicznych, zaburzeń osobowości. Załączony przez obwinionego do pisma z dnia 22 czerwca 2018 r. paragon fiskalny w żadnej mierze nie dowodzi ani nie uprawdopodabnia, że obwiniony cierpi na chorobę psychiczną lub inne zaburzenia umysłowe, leczy się psychiatrycznie czy zażywa leki psychotropowe.
Przy ponownym rozpoznaniu Sąd Dyscyplinarny, wydając orzeczenie w sprawie winien zwrócić uwagę na konieczne elementy budowy orzeczenia, zgodnie z treścią art. 413 k.p.k. w zw. z art. 95n pkt 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze. W oparciu o przepis art. 410, art. 7, art. 92 i art. 405 § 2 k.p.k. w zw. z art. 95n ustawy ? Prawo o adwokaturze Sąd Dyscyplinarny zwrócić winien uwagę na konieczność prawidłowego ujawnienia materiału dowodowego i całokształtu okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia.
Sąd Dyscyplinarny powinien uzupełnić postępowanie dowodowe i zwrócić się do administratora grupy Polska Palestra na portalu internetowym www.facebook.com, adwokat I.N., o podanie informacji, czy weryfikowała zgłoszenie do grupy konta osoby używającej nazwy użytkownika R.R., w szczególności, czy weryfikowała, czy osoba ta jest członkiem adwokatury, a jeżeli tak, to w oparciu, o jakie informacje, w szczególności, czy wymieniała z nim korespondencję tradycyjną lub mailową, w jakim okresie konto to było członkiem grupy oraz na jakiej podstawie przestało być członkiem grupy oraz o przesłanie dowodów z dokumentów potwierdzających przedstawione informacje.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny zwraca uwagę, że czyn zarzucany obwinionemu R.R. popełniony został w dniu 3 sierpnia 2016 r., zaś postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego o przedstawieniu zarzutów wydane zostało w dniu 27 lutego 2018 r. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Dyscyplinarny winien prowadzić czynności orzecznicze w taki sposób, aby nie dopuścić do przedawnienia karalności. Zgodnie bowiem z treścią art. 88 pkt 1 i 3 ustawy ? Prawo o adwokaturze, 3-letni okres przedawnienia dyscyplinarnego uległ przerwaniu na skutek wydania przez Rzecznika Dyscyplinarnego postanowienia o przedstawieniu zarzutów, co skutkuje tym, że przedawnienie dyscyplinarne nastąpi w dniu 27 lutego 2021 r.