Orzeczenie WSD z dnia 10 września 2022 r. (4)

Sygn. akt: WSD 104/22

ORZECZENIE

Dnia 10 września 2022 r.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury

w składzie

Przewodniczący:  SWSD adw. Konrad Kulpa

Członkowie:         SWSD adw. Beata Chadaj (spraw.)

                            SWSD adw. Piotr Zemła

przy udziale: Z-cy Rzecznika Dyscyplinarnego Adwokatury 
adw. Bartłomieja Gawrona

oraz  protokolanta: adw. Mateusza Sokolnickiego

w sprawie dyscyplinarnej obw. adw. XY z odwołania obwinionej od orzeczenia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2022 r., sygn. SD 25/20

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 95n ust. 1 Ustawy Prawo o Adwokaturze

orzeka:

I.                   Utrzymać w mocy zaskarżone orzeczenie.

II.                Zwolnić obwinioną od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

WSD 104/22

UZASADNIENIE

            W dniu 28 grudnia 2018 roku do Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie wpłynęła skarga X dotycząca niezgodnych z etyką adwokacją działań podejmowanych przez adw. XY.

            Postanowieniem z dnia 23 lipca 2009 roku wydanym w sprawie o sygn. akt: RD 171/19 Rzecznik Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie postanowił wszcząć dochodzenie dyscyplinarne w sprawie:

1. prowadzenia przez adw. XY co najmniej od dnia 29 listopada 2017r. do dnia 05 sierpnia 2018r. w W. i M. sprawy rozpoznawanej w Prokuraturze Rejonowej w M., gdzie adw. XY była pełnomocniczką pokrzywdzonej, w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej, co polegało m.in. na nieczuwaniu nad biegiem sprawy, nieinformowaniu Klientki o postępach i wynikach w sprawie oraz uchybieniu terminowi do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 27 października 2017r. o odmowie wszczęcia dochodzenia, a następnie niewniesienie bez uzyskania zgody klientki, zażalenia na postanowienie o odrzuceniu zażalenia na odmowę wszczęcia dochodzenia, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu
2. prowadzenia przez adw. XY, co najmniej od dnia 20 września 2017r. do dnia 05 sierpnia 2018r. sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym w P., gdzie adw. XY pełniła funkcję pełnomocnika X w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej co polegało m. in. na nieczuwaniu nad biegiem spraw, nieinformowaniu klientki o postępach i wynikach w spawie oraz odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat w M. z dnia 18 grudnia 2017r. bez zachowania ustawowego terminu do jego wniesienia a następnie niewniesienie, bez uzyskania zgody X środka zaskarżenia od postanowienia Sądu Rejonowego w P., z 20 marca 2018r. o odrzuceniu w/w odwołania, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu
3. wykonywania zawodu przez adw. XY w bliżej nieokreślonym czasie w Warszawie w formie niedozwolonej przez ustawę, tj. jako podwykonawca ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY?,  podmiotu z pozoru składającego się z adwokatów i radców prawnych podczas gdy YY nie wykonuje zawodu adwokata ani radcy prawnego, tym samym podmiot ten nie należy do kategorii podmiotów wymienionych w art. 4a ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze i wyłącznym przedmiotem działalności ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY? nie jest świadczenie pomocy prawnej, tj. naruszenia art. 4a ust. 1 i 2 w zw. z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze ,

Rzecznik Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie postanowieniem z dnia 15 sierpnia 2019 roku wydanym w sprawie o sygn. akt: RD 171/19 postanowił przedstawić adwokat XY zarzut polegający na tym, że:

1. w W. i M. od dnia 29 listopada 2017r. do dnia 05 sierpnia 2018r. będąc pełnomocniczką pokrzywdzonej w sprawie rozpoznawanej w Prokuraturze Rejonowej w M., reprezentowała swoją klientkę w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej, co przejawiało się nieczuwaniem nad biegiem sprawy, nieinformowaniu Klientki o postępach i wynikach w sprawie oraz uchybieniu terminowi do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 27 października 2017r. o odmowie wszczęcia dochodzenia, a następnie niewniesienie bez uzyskania zgody klientki, zażalenia na postanowienie o odrzuceniu zażalenia na odmowę wszczęcia dochodzenia, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 1 ust.2 w zw. z §6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu.
2. w W. i P., co najmniej od dnia 20 września 2017 r. do dnia 05 sierpnia 2018r. będąc pełnomocniczką X w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w P., gdzie reprezentowała swoją Klientkę w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej co polegało m. in. na nieczuwaniu nad biegiem spraw, nieinformowaniu klientki o postępach i wynikach w spawie oraz odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat w M. z dnia 18 grudnia 2017r.  bez zachowania ustawowego terminu do jego wniesienia a następnie niewniesienie, bez uzyskania zgody X środka zaskarżenia od postanowienia Sądu Rejonowego w P. z 20 marca 2018r. o odrzuceniu w/w odwołania, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu
3. wykonywania zawodu przez adw. XY w bliżej nieokreślonym czasie w Warszawie w formie niedozwolonej przez ustawę, tj. jako podwykonawca ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY?,  podmiotu z pozoru składającego się z adwokatów i radców prawnych podczas gdy YY nie wykonuje zawodu adwokata ani radcy prawnego, tym samym podmiot ten nie należy do kategorii podmiotów wymienionych w art. 4a ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze i wyłącznym przedmiotem działalności ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY? nie jest świadczenie pomocy prawnej, tj. naruszenia art. 4a ust. 1 i 2 w zw. z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze.

W dniu 24 lutego 2020 roku Rzecznik Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie złożył wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przed Sądem Dyscyplinarnym wskazując, ż oskarża adwokat XY o to, że:

1. w W. i M. od dnia 29 listopada 2017r. do dnia 05 sierpnia 2018r. będąc pełnomocniczką pokrzywdzonej w sprawie rozpoznawanej w Prokuraturze Rejonowej w M., reprezentowała swoją klientkę w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej, co przejawiało się nieczuwaniem nad biegiem sprawy, nieinformowaniu Klientki o postępach i wynikach w sprawie oraz uchybieniu terminowi do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 27 października 2017r. o odmowie wszczęcia dochodzenia, a następnie niewniesienie bez uzyskania zgody klientki, zażalenia na postanowienie o odrzuceniu zażalenia na odmowę wszczęcia dochodzenia, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 1 ust.2 w zw. z §6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu.
2. w W. i P., co najmniej od dnia 20 września 2017 r. do dnia 05 sierpnia 2018r. będąc pełnomocniczką X w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w P., gdzie reprezentowała swoją Klientkę w sposób niezgodny z zasadami deontologii zawodowej co polegało m. in. na nieczuwaniu nad biegiem spraw, nieinformowaniu klientki o postępach i wynikach w spawie oraz odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat w M. z dnia 18 grudnia 2017r. bez zachowania ustawowego terminu do jego wniesienia a następnie niewniesienie, bez uzyskania zgody X środka zaskarżenia od postanowienia Sądu Rejonowego w P., z 20 marca 2018r. o odrzuceniu w/w odwołania, tj. naruszenia art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze  w zw. z § 6 w zw. z § 49 w zw. z § 56 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu
3. wykonywania zawodu przez adw. XY w bliżej nieokreślonym czasie w Warszawie w formie niedozwolonej przez ustawę, tj. jako podwykonawca ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY?,  podmiotu z pozoru składającego się z adwokatów i radców prawnych podczas gdy YY nie wykonuje zawodu adwokata ani radcy prawnego, tym samym podmiot ten nie należy do kategorii podmiotów wymienionych w art. 4a ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze i wyłącznym przedmiotem działalności ?KANCELARIA PRAWNICZA XXX ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI YY? nie jest świadczenie pomocy prawnej, tj. naruszenia art. 4a ust. 1 i 2 w zw. z art. 80 ustawy z dnia 26 maja 1982r. ? Prawo o adwokaturze.

Orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2022 roku  wydanym w sprawie o sygn. akr: SD 25/20 Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie po rozpoznaniu sprawy dyscyplinarnej adw. XY orzekł:

1.      na podstawie art. 80 ustawy Prawo o adwokaturze uznał obwinioną adw. XY winną wszystkich trzech zarzucanych jej czynów i za to na podstawie art.81 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 82 ust.1 ustawy Prawo o adwokaturze wymierzył obwinionej adw. XY: za czyn pierwszy ? karę pieniężną w wysokości dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie 5 sierpnia 2018r., za czyn drugi ? karę pieniężną w wysokości dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie 5 sierpnia 2018r., za czyn trzeci ? karę pieniężną w wysokości dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie 5 sierpnia 2018r.,

2.      na podstawie art. 84 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo o adwokaturze wymierzył obwinionej adw. XY łączną karę pieniężną w wysokości czterokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dacie 5 sierpnia 2018r.

3.      na  podstawie art. 81 ust. 2 ustawy Prawo o adwokaturze orzekł dodatkowo wobec  obwinionej adw. XY zakaz wykonywania patronatu na czas 2 (dwóch) lat,

4.      zasądził od obwinionej adw. XY zryczałtowane koszty postępowania dyscyplinarnego w wysokości 1.000 zł za dochodzenie dyscyplinarne na rzecz Izby Adwokackiej w Warszawie

5.      zasądził od obwinionej adw. XY zryczałtowane koszty postępowania dyscyplinarnego w wysokości 1.000 zł w postępowaniu przed sądem  dyscyplinarnym I Instancji na rzecz Izby Adwokackiej w Warszawie,

Z powyższym orzeczeniem nie zgodziła się obwiniona, składając samodzielnie odwołanie, w którym zaskarżyła orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie w całości zarzucając mu obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia tj. art. 2 § 2, art. 5 § 2, art. 7, art. 9  § 1 k.p.k. w związku z art. 167, art. 174 k.p.k. w związku z art. 6 oraz art. 424  § 1 i 2 k.p.k. poprzez dowolną i jednostronną ocenę zebranego materiału dowodowego z pominięciem okoliczności dla obwinionego korzystnych w tym:

1. brak przeprowadzenia z urzędu dowodu z zeznań YY  na okoliczność prowadzonej korespondencji, ustaleń stron nieprzekazania stosownej korespondencji obwinionej, zakresu zlecenia oraz ustaleń z X,
2. zastąpienie dowodu z zeznań  świadka YY  notatką czy też listem w którym złożył on swoje oświadczenie w sprawie pomimo, że przepis wyraźnie zakazuje zastąpienia zeznań  świadka notatką czy też oświadczeniem,
3. nieprawidłowe zawiadomienie obwinionej o terminie rozprawy w dniu 19 kwietnia 2022r. nadto prowadzenie uprzednich rozpraw pomimo wniosku o odroczenie usprawiedliwionej nieobecności obwinionej,
4. bezkrytyczne nadanie waloru prawdziwość zeznaniom X,
5. brak oceny wyjaśnień obwinionej w zakresie zarzutów, gdyż są one sprzeczne z twierdzeniami X,
6. błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na jego treść a mianowicie na przyjęciu iż zachowanie obwinionej poderwało zaufanie do zawodu adwokata, brak ochrony interesów klienta, brak informowania klienta o przebiegu sprawy oraz zaniechanie wniesienia środka odwoławczego w sposób celowy,
7. rażącą niewspółmierność kary pieniężnej z uwagi na sytuację materialną obwinionej.

Stawiając powyższe zarzuty obwiniona adw. XY wniosła o: uchylenia orzeczenia i przekazanie Sądowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania sprawy, gdzie zostanie przeprowadzony dowód z przesłuchania świadka YY ewentualnie o zmianę zaskarżonego orzeczenia co do istoty poprzez uniewinnienie obwinionej od zarzutów wniosku Rzecznika Dyscyplinarnego bądź o zmianę skarżonego orzeczenia w części orzekającej o karze przez: wymierzenie obwinionemu kary łącznej w postaci upomnienia bądź nagany oraz odstąpienie od orzekania zakazu wykonywania patronatu.

W postępowaniu przez Wyższym Sądem Dyscyplinarnym Adwokatury, na rozprawie w dniu 10 września 2022r. obwiniona Adwokat XY ustnie do protokołu upoważniła do obrony Adwokat Y, która podtrzymała zarzuty odwołania , w szczególności podnosząc rażącą surowość kary z uwagi na sytuację materialną i osobistą obwinionej.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny ustalił i zważył co następuje.

Zgodnie z treścią art. 95h ust. 1 ustawy ? Prawo o adwokaturze Wyższy Sąd Dyscyplinarny rozpoznaje sprawę w granicach odwołania, bierze jednak z urzędu pod rozwagę naruszenie prawa materialnego oraz rażące naruszenie przepisów o postępowaniu.
W ocenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły okoliczności uzasadniające wzięcie z urzędu pod rozwagę naruszenia prawa materialnego czy też rażącego naruszenia przepisów o postępowaniu, stąd rozpoznanie sprawy nastąpiło w granicach odwołania tj. w granicach postawionych zaskarżonemu orzeczeniu przez obwinionego i jego obrońców zarzutów.

Odwołania obwinionej i obrońcy obwinionej  nie zasługują na uwzględnienie  a podniesione zarzuty, a tym zarzut rażącej surowości kary nie może odnieść zamierzonego skutku. Przede wszystkim Wyższy Sąd Dyscyplinarny  Adwokatury nie podziela argumentacji obwinionej dotyczącej oceny materiału dowodowego oraz dokonanych ustaleń faktycznych; przeciwnie Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie dokonał zarówno prawidłowej oceny zgromadzonych dowodów , wyznaczonej granicami art.7 kpk, jak też na ich podstawie prawidłowo ustalił stan faktyczny.  Zarówno fakt współpracy obwinionej z Kancelarią Prawniczą Adwokaci i Radcowie Prawni YY jako podwykonawcy jak też fakt reprezentowania pokrzywdzonej X w postępowaniach karnym i cywilnym nie budzą żadnych wątpliwości, obwiniona zresztą tego nie kwestionuje. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika  również, że na skutek nie uzupełnienia przez obwinioną braków czy też nie dotrzymywania terminów dochodziło do odrzucania i pozostawiania bez rozpoznania złożonych odwołań czy pism, co w konsekwencji uniemożliwiło pokrzywdzonej merytoryczna obronę. Należy zgodzić się również z oceną zachowania obwinionej zaprezentowaną w uzasadnieniu orzeczenia Sądu I instancji ? podjęcie współpracy z osobą nie wykonującą zawodu adwokata czy radcy prawnego , dopuszczenie do sytuacji podjęcia się reprezentowania interesów pokrzywdzonej bez kontaktu z nią a jedynie działając poprzez pośrednika , nie informowanie klienta o stanie spraw, unikanie kontaktu z klientem, nie odpowiadanie na maile i telefony stanowią  rażące naruszenie art.80 ustawy Prawo o Adwokaturze  i zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu.

Odnosząc się szczegółowo  do zarzutów   odwołania należy wskazać, że obwiniona miała możliwość brania czynnego udziału w postępowaniu i zgłaszania wniosków dowodowych, czego nie uczyniła. Zarzut nie przeprowadzenia przez Sąd dowodu z przesłuchania YY z urzędu nie zasługuje na uwzględnienie, Sąd zgodnie z treścią art.2 § 2 kpk ma obowiązek przeprowadzania takich dowodów w sytuacji gdy istnieje taka potrzeba, co nie zaistniało w niniejszym postępowaniu. Inne zgromadzone dowody pozwoliły na prawidłowe ustalenie stanu faktycznego.  Nie uzasadniony jest również zarzut zastąpienia dowodu z zeznań świadka YY notatką czy listem, Sąd jedynie w uzasadnieniu wskazał, że  świadek skierował pismo do Sądu, nie traktując  jednak tego pisma jako  dowodu w sprawie. Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut nieprawidłowego zawiadomienia obwinionej o terminie rozprawy w dniu 19 kwietnia 2022r.  a nadto prowadzenia uprzednich rozpraw pomimo wniosku o odroczenie usprawiedliwionej nieobecności obwinionej. Jak wynika z protokołu rozprawy Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 17 lutego 2022r. rozprawa została przerwana na dzień 17 marca 2022r, na skutek wniosku obwinionej i informacji, że przebywa na kwarantannie.  Na rozprawie w dniu 17 marca 2022r. obwiniona nie stawiła się, pomimo prawidłowego zawiadomienia. Wprawdzie do Sądu wpłynął wniosek obwinionej o odroczenie rozprawy i usprawiedliwienie jej nieobecności, jednak wskazana przyczyna nieobecności ? wyjazd do Londynu, na który mąż obwinionej wykupił bilety, nie mogła zostać uznana za usprawiedliwioną. Natomiast o terminie rozprawy w dniu 19 kwietnia 2022r. obwiniona zawiadomiona  została zarówno pisemnym zawiadomieniem na adres Kancelarii, którego nie odebrała, jak też mailem w dniu 23 marca 2002r., który otrzymała w odpowiedzi na zapytanie o stan sprawy. 

Zarówno przez obwinioną jak i jej obrońcę  podniesiony została również zarzut rażącej niewspółmierności kary z uwagi na sytuację materialną i osobistą obwinionej. Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury dokonując kontroli  rozstrzygnięcia  w ramach wymierzonej obwinionej kary pieniężnej nie dostrzega rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Z rażącą niewspółmiernością kary mamy do czynienia w sytuacji oczywistej , nie dającej się zaakceptować dysproporcji pomiędzy karą wymierzoną a karą sprawiedliwą. W przedmiotowej sprawie wymierzona obwinionej kara jest karą surową, ale nie rażąco surową. Podnoszone okoliczności  dotyczące sytuacji osobistej i materialnej obwinionej nie zostały poparte żadnymi dowodami, co uniemożliwia odniesienie się do nich i ewentualne wzięcie pod uwagę . Zwrócić należy też uwagę na fakt, iż wymierzając obwinionej karę łączną Sąd Dyscyplinarny Izby Adwokackiej w Warszawie nie zastosował zasady kumulacji a obniżył wymiar kary łącznej do wysokości czterokrotności minimalnego wynagrodzenia za prace obowiązującego w dacie 5 sierpnia 2018r.  Uzasadnione  okolicznościami sprawy jest również orzeczenie kary dodatkowej ? zakazu patronatu na okres 2 lat.

Z przytoczonych powyżej powodów  Wyższy Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w sentencji  orzeczenia.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury, biorąc jednak pod uwagę podnoszone przez obwinioną okoliczności dotyczące jej sytuacji materialnej zwolnił obwinioną od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

Hasło: obwiniony, wnoszenie środków odwoławczych, uzasadnienie, kara dyscyplinarna.