Postanowienie WSD z dnia 16 września 2021 r.

Sygn. akt: WSD 55/21

POSTANOWIENIE

Dnia 16 września 2021 r. 

Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury

w sprawie dyscyplinarnej adw. X z zażalenia obrońcy obwinionego na postanowienie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w X z dnia 5 stycznia 2021 r., sygn. SD 40/20

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. art. 95 n Ustawy Prawo o Adwokaturze

orzeka:

zaskarżone postanowienie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w X z dnia 5 stycznia 2021 r., sygn. SD 40/20 utrzymać w mocy

WSD 55/21

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 5 stycznia 2021 roku Sąd Dyscyplinarny X Izby Adwokackiej w X po rozpoznaniu wniosku obrońcy obwinionego o uchylenie postanowienia w przedmiocie tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych na podstawie art. 95j ust. 1 w zw. z art. 95j ust. 4 Prawo o Adwokaturze (PoA) nie uwzględnił wniosku o uchylenie postanowienia o stosowaniu środka w postaci tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych.

Obrońca obwinionego adwokata X wskazał, iż za uchyleniem tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych przemawiają okoliczności takie jak: długość czasu trwania tymczasowego zawieszenia przekraczający pięć lat, czyli maksymalny okres kary; brak potwierdzenia, czy chociażby uprawdopodobnienia popełnienia zarzucanych mu przestępstw; istnienie dowodów przeczących popełnieniu przez Obwinionego zarzucanych mu przestępstw; nadmierna dotkliwość zawieszenia; brak związku zarzutu dyscyplinarnego w niniejszej sprawie z wykonywaniem zawodu adwokata; uchylenie większości środków zapobiegawczych przez sąd powszechny oraz dotychczasowa jego niekaralność.

Wniosek obrońcy w ocenie Sądu Izbowego nie zasługiwał na uwzględnienie.

Sąd Izbowy wskazał, iż zgodnie z treścią art. 95j ust. 1 PoA adwokat lub aplikant adwokacki, przeciwko któremu toczy się postępowanie dyscyplinarne lub karne, może być tymczasowo zawieszony w czynnościach zawodowych przez sąd dyscyplinarny w szczególnie uzasadnionych okolicznościach sprawy. W ocenie tego Sądu nadal istnieją podstawy, które stały u przyczyny zastosowania wobec obwinionego adwokata X takiego właśnie środka. Mianowicie wobec obwinionego przed Sądem Okręgowym w X, toczy się pod sygnaturą (…)  postępowanie karne, w ramach którego postawiono mu zarzuty kwalifikowane między innymi z art. 258 § 3 k.k, (kierowanie grupą przestępczą), art. 286 § 1 w zw. z art. 294 § 1 k.k., czy 299 k.k. zarzucając mu wyrządzenie szkody w wysokości wielu milionów złotych na szkodę instytucji publicznej. W ramach tego postępowania wobec obwinionego, przez około półtora roku stosowany był środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania, obecnie zaś stosowane są inne środki, w tym poręczenie majątkowe. Nadal w ocenie Sądu Izbowego spełniona jest przesłanka stosowania tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych, jaką jest fakt pozostawania przez obwinionego pod zarzutami w ramach toczącego się przed sądem powszechnym postępowania karnego.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny ustalił na podstawie pisma Sądu Okręgowego w X Wydział III Karny z dnia 13 września 2021 roku, iż sprawa do sygn. akt: III K 210/17 jest nadal w toku i będą w niej jeszcze przesłuchiwani zawnioskowani przez Prokuraturę świadkowie.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny zważył co następuje:

Co do zasady, zgodnie z art. 80 PoA adwokaci i aplikanci adwokaccy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.

Adwokat przed rozpoczęciem wykonywania czynności zawodowych składa wobec dziekana ślubowanie treści następującej: "Ślubuję uroczyście w swej pracy adwokata przyczyniać się ze wszystkich sił do ochrony praw i wolności obywatelskich oraz umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązki swe wypełniać gorliwie, sumiennie i zgodnie z przepisami prawa, zachować tajemnicę zawodową, a w postępowaniu swoim kierować się zasadami godności, uczciwości, słuszności i sprawiedliwości społecznej.".

Wykonywanie zawodu adwokata jako zawodu zaufania publicznego określane jest normami etyki zawodowej, szczególną treścią ślubowania, tradycją korporacji zawodowej, czy też szczególnym charakterem wykształcenia wyższego i uzyskanej specjalizacji (aplikacja).

Każdy adwokat przyjmuje na siebie nie tylko zobowiązania osobiste określone w treści ślubowania adwokackiego, ale jak słusznie zauważył Sąd Izbowy, staje się także depozytariuszem wizerunku adwokatury jako całości.  

Dzięki temu właśnie wizerunkowi ma możliwość korzystania z domniemań co do przymiotów jakie powinien posiadać każdy adwokat oraz, iż swoje obowiązki  wypełniać będzie gorliwie, sumiennie i zgodnie z przepisami prawa, zachowując przy tym tajemnicę zawodową. Wynika z tego także domniemanie co do wiarygodności adwokata w oczach opinii publicznej, a przede wszystkim wobec potencjalnych klientów, że w swojej pracy adwokat kieruje się zasadami godności, uczciwości, słuszności i sprawiedliwości społecznej. Dbałość o przestrzeganie przez wszystkich adwokatów powyższych zasad jest podstawowym zadaniem Adwokatury, a pion dyscyplinarny jest jednym z elementów tego systemu.

W sytuacji w jakiej znajduje się obwiniony - a więc w której adwokatowi postawiono ciężkie zarzuty o charakterze kryminalnym, za które może być orzeczona nawet wieloletnia kara pozbawienia wolności, a w ramach odpowiedzialności dyscyplinarnej kara wydalenia z zawodu - jedyną właściwą reakcją samorządu adwokackiego jest zastosowanie wobec adwokata, środka w postaci tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych. 

Nie ulega żadnej dyskusji podnoszone przez obrońcę obwinionego twierdzenie o istnieniu zasady domniemania niewinności. Niemniej należy pamiętać, że czym innym jest domniemanie niewinności obwinionego w rozumieniu przepisów prawa karnego, co jest niewątpliwe, a czym innym jest domniemanie wiarygodności. Utrata wiarygodności na skutek postawienia adwokatowi licznych kryminalnych zarzutów jest niepodważalna. Słusznie dostrzegł to Wyższy Sąd Dyscyplinarny w orzeczeniu do sygn. akt: WSD 131/18, stwierdzając, że „domniemanie niewinności nie jest domniemaniem wiarygodności.” Wyższy Sąd Dyscyplinarny w niniejszym składzie podziela w całości tezą zawartą w tym orzeczeniu, iż: „Osoba wykonująca zawód adwokata, zawód zaufania publicznego, musi być wiarygodna, przede wszystkim dlatego, że nie działa dla siebie, lecz reprezentuje interesy swoich klientów. O ile obowiązuje domniemanie niewinności, o tyle wiarygodności nie można zadekretować i domniemanie wiarygodności nie istnieje. (…) w sprawach określonych w art. 95j nie bada się winy obwinionego lecz jedynie okoliczności sprawy. Nie jest to środek zapobiegawczy w rozumieniu art. 249 i n k.p.k. Nie stosuje się go w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Chodzi o ochronę wiarygodności zawodu zaufania publicznego poprzez uniemożliwienia wykonywania tego zawodu przez osoby, których ta niezbędna wiarygodność może być zakwestionowana”

Mając na uwadze brzmienie wniosku obrońcy obwinionego i wskazany tam art. 95j ust. 3 i ust. 4 PoA, a w szczególności art. 95j ust. 4 PoA, zgodnie z którym „tymczasowe zawieszenie uchyla się niezwłocznie, jeżeli ustaną przyczyny, wskutek których zostało ono zastosowane, lub powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie” stwierdzić należy, że ani z akt sprawy, ani  z treści samego wniosku obrońcy nie wynika by przyczyny zastosowania tego środka ustały. Postępowanie karne przeciwko obwinionemu, w wyniku wszczęcia którego podważona została wiarygodność obwinionego jako adwokata, nadal się toczy, jak również nie powstały żadne inne „przyczyny uzasadniające jego uchylenia”.

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak w sentencji orzeczenia.