Orzeczenia Sądu Najwyższego i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w sprawach dyscyplinarnych (maj - lipiec 2016).

Dział „Orzecznictwo" uzupełniony został o wydane ostatnio orzeczenia Sądu Najwyższego i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego. Przedstawione rozstrzygnięcia dotyczą:

• podwyższonych standardów formy wypowiedzi adwokata (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2016r., sygn. SDI 15/16),
• koncepcji jedności czynów w postępowaniu dyscyplinarnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2016r., sygn. SDI 11/16),
• zakresu kontroli kasacyjnej i statusu pokrzywdzonego w postępowaniu dyscyplinarnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2016r., sygn. SDI 17/16),
• kosztów postępowania dyscyplinarnego (orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z 11 czerwca 2016r., sygn. WSD 23/2016),
• znaczenia udzielenia tzw. ostrzeżenia dziekańskiego dla toku postępowania dyscyplinarnego (postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z 21 lipca 2016r., sygn. WSD 30/16).
• zwrotu sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu celem uzupełnienia braków dochodzenia (postanowienie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z 21 lipca 2016r., sygn. WSD 77/16).

Wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2016r. (sygn. SDI 11/16 oraz SDI 17/16) zapadły w sprawach dyscyplinarnych radców prawnych. Przepisy poddane wykładni przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniach tych wyroków są tożsame z przepisami regulującymi postępowanie dyscyplinarne wobec adwokatów i aplikantów adwokackich.

Udział adwokata w czynnościach egzekucyjnych. Zmiana §58 Zbioru Zasad Etyki i Godności Zawodu.

Naczelna Rada Adwokacka uchwałą Nr 64/2016 z dnia 25 czerwca 2016r. dokonała zmiany §58 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu. Otrzymał on następujące brzmienie: „Adwokatowi nie wolno brać udziału w czynnościach egzekucyjnych, z którymi wiąże się użycie środków przymusu bezpośredniego."

Uchwała weszła w życie z dniem podjęcia, to jest z dniem 25 czerwca 2016r.
Zasada deontologiczna opisana w §58 Zbioru przed dniem podjęcia uchwały Nr 64/2016 brzmiała następująco: „Adwokatowi nie wolno brać udziału w czynnościach egzekucyjnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zakaz ten nie odnosi się do czynności sądowych oraz czynności związanych z egzekucją z nieruchomości."
Tekst uchwały publikujemy w dziale „Akty prawne".

Trybunał Konstytucyjny o sporządzeniu kasacji przez adwokata lub radcę prawnego w sprawie własnej.

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2016r., w sprawie o sygnaturze akt SK 2/15, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 526 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim wyłącza możliwość sporządzenia i podpisania kasacji we własnej sprawie przez adwokata bądź radcę prawnego, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego zapadł na tle następującego stanu faktycznego:
Wyższy Sąd Dyscyplinarny Adwokatury utrzymał w mocy orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w P., w którym uznano obwinionego winnym wykroczenia dyscyplinarnego. Od powyższego orzeczenia obwiniony wniósł do Sądu Najwyższego kasację osobistą, a po wezwaniu do uzupełnienia braku formalnego w zakresie dopełnienia przymusu adwokackiego, do tegoż Sądu wpłynęła kasacja podpisana przez obrońcę obwinionego.
Sąd Najwyższy pozostawił kasację obwinionego bez rozpoznania, stwierdziwszy, że nie została ona sporządzona przez obrońcę Skarżącego, a jedynie podpisana przez niego, co przyznał sam Skarżący. Zdaniem Skarżącego, kwestionowany przepis art. 526 §2 Kodeksu postępowania karnego godzi w prawo do sądu, określone w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, ograniczając dostępność drogi sądowej, bowiem uniemożliwia stronie będącej adwokatem lub radcą prawnym samodzielne i prawnie skuteczne sporządzenie i podpisanie kasacji w swojej sprawie.
Rozpatrując tak stawiany zarzut Trybunał stwierdził, że prawo do sądu gwarantowane w art. 45 ust. 1 konstytucji nie wymaga istnienia w porządku prawnym kasacji. Skoro jednak ustawodawca zdecydował się wprowadzić szczególną, a przy tym nieobligatoryjną – z punktu widzenia konstytucji – procedurę odwoławczą, to musi ona podlegać ocenie w perspektywie norm konstytucyjnych. Ustawodawca nie dysponuje bowiem nieograniczoną swobodą przy kształtowaniu procedur sądowych, nawet tych nieobligatoryjnych. Nie może m.in. wprowadzać takich warunków formalnych dochodzenia praw przed sądem, które w praktyce spowodują zamknięcie dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Nie może również stosować ograniczeń formalnych, które nie będą realizowały celów uznanych w świetle konstytucji. Tego rodzaju nadmierne ograniczenia należy traktować jako wyraz nieuzasadnionego formalizmu.
Celem wprowadzenia przymusu adwokackiego jest zapewnienie odpowiedniej fachowości pismom kierowanym do sądu, w tym Sądu Najwyższego. Nakaz działania przez profesjonalistę gwarantować ma właściwy formalny i merytoryczny poziom postępowania sądowego. Służy przez to realizacji prawa do sądu. Od adwokata czy radcy prawnego należy oczekiwać znajomości przepisów procedury obowiązującej w postępowaniu sądowym. Dotyczy to w szczególności postępowania zainicjowanego w drodze kasacji, będącej nadzwyczajnym instrumentem prawnym.
Obowiązek ustanowienia innego profesjonalnego pełnomocnika do sporządzenia i podpisania kasacji wnoszonej we własnej sprawie przez adwokata bądź radcę prawnego jest przydatny z punktu widzenia celu przymusu adwokackiego – zapewnienia formalnej i merytorycznej poprawności kasacji. Obowiązek ten nie jest jednak niezbędny dla realizacji tego celu. Nie ma podstaw, aby przyjmować, że adwokat bądź radca prawny działający we własnej sprawie, nie będzie w stanie sporządzić poprawnej – pod względem formalnym i merytorycznym – kasacji, co uzasadniałoby zobowiązanie go do korzystania z pomocy innego profesjonalnego pełnomocnika. Przymus adwokacki zakładający obowiązek zwrócenia się do innego adwokata bądź radcy prawnego zarówno o sporządzenie, jak i podpisanie kasacji Trybunał uznał za nadmierny formalizm proceduralny, niepozostający w rozsądnej proporcji do spodziewanego rezultatu. Stanowi przez to nieproporcjonalne ograniczenie prawa do sprawiedliwej procedury sądowej (art. 45 ust. 1 konstytucji).

http://trybunal.gov.pl/rozprawy/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/9057-zasady-sporzadzenia-kasacji-od-orzeczenia-sadu-drugiej-instancji/

Nowe orzecznictwo Sądu Najwyższego i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego.

Dział „Orzecznictwo" uzupełniony został o najnowsze orzeczenia Sądu Najwyższego i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego. Szczególnej uwadze polecamy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2016r. (SDI 60/15), wskazujący na brak automatyzmu pociągnięcia do odpowiedzialności dyscyplinarnej za zniewagę lub zniesławienie strony będące nadużyciem wolności słowa i pisma przy wykonywaniu czynności zawodowych oraz orzeczenie Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 16 kwietnia 2016r. (WSD 146/15), w którym odmówiono w realiach konkretnej sprawy odpowiedniego zastosowania w postępowaniu dyscyplinarnym art. 417 k.p.k. a tym samym zaliczenia na poczet kary dyscyplinarnej zawieszenia w czynnościach zawodowych okresu tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych w innej sprawie toczącej się równocześnie.